Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2013

ΣΤΡΕΣ: ΠΡΟΚΛΗΣΗ ή ΑΠΕΙΛΗ;



Έχεις πιάσει ποτέ τον εαυτό σου να βιώνει μια κατάσταση ως μια οδυνηρή δοκιμασία, την ίδια στιγμή που κάποιος άλλος την χαρακτηρίζει ως ελάχιστα ενοχλητική; Έχεις νιώσει ποτέ πως όλα πάνε στραβά στη ζωή σου, έως ότου ακούς τα προβλήματα κάποιου άλλου και συνειδητοποιείς πως οι δυσκολίες που αντιμετωπίζεις δεν είναι τελικά τόσο τρομερές; Έχεις έρθει ποτέ αντιμέτωπος με μια πρόκληση στη ζωή σου η οποία αρχικά φάνταζε αρνητική, αλλά που τελικά ήταν προς όφελός σου, με αποτέλεσμα κοιτώντας πίσω να την αξιολογήσεις ως κάτι θετικό που σου συνέβη; Όλες αυτές οι καταστάσεις έχουν να κάνουν με αυτό που στην ψυχολογία ονομάζεται: «αναπλαισίωση».

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΠΛΑΙΣΙΩΣΗ;

Η αναπλαισίωση είναι ένας τρόπος να βλέπεις τα γεγονότα και τις καταστάσεις από διαφορετική οπτική γωνιά και έτσι να αλλάζεις τον τρόπο που τα βιώνεις. Ένα στρεσογόνο γεγονός, για παράδειγμα, μπορεί να αντιμετωπιστεί ως «απειλή» και να σε κάνει να βιώσεις άγχος, θυμό, ματαίωση ή ως «πρόκληση», δίνοντάς σου ικανοποίηση, αισιοδοξία, δύναμη. Σκέψου μια πραγματικά δύσκολη μέρα. Θέλεις να κυριαρχήσουν μέσα σου σκέψεις όπως: «Είμαι πραγματικά άτυχος», «Αυτό είναι μεγάλη αδικία», «Όλα στραβά μου πηγαίνουν» ή να την αντιμετωπίσεις ως ένα μικρό σημείο καμπής σε μια γενικά επιτυχημένη ζωή;

Η αναπλαισίωση είναι ένας τρόπος με τον οποίο μπορείς να αλλάξεις τις αντιλήψεις σου για τις δυσκολίες της ζωής, έτσι ώστε να αποφύγεις τη βίωση υψηλών επιπέδων στρες και να δημιουργήσεις μια πιο θετική στάση για τη ζωή, κάνοντας τις αλλαγές που πραγματικά χρειάζεσαι.

ΠΩΣ Η ΑΝΑΠΛΑΙΣΙΩΣΗ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΟ ΣΤΡΕΣ;

Η τεχνική της αναπλαισίωσης μπορεί να αλλάξει τις φυσιολογικές αντιδράσεις του οργανισμού σου στο στρες, γιατί τα σωματικά συμπτώματα του στρες δεν προκαλούνται τόσο από τα πραγματικά γεγονότα, όσο από αυτό που ονομάζουμε «αντιλαμβανόμενο στρες» (perceived stress). Εάν νιώσεις κάποιου είδους απειλή – σωματική ή ψυχολογική – εξαιτίας ενός γεγονότος, ο οργανισμός σου θα προετοιμαστεί για «μάχη ή φυγή» (fight or flight). Όμως, το σύστημα του στρες μπορεί να παραμείνει ενεργοποιημένο ακόμα κι όταν το γεγονός που το πυροδότησε έχει πια περάσει, με αποτέλεσμα να συνεχίσεις να βιώνεις τις αρνητικές του συνέπειες, ειδικά εάν δεν έχεις μάθει να εφαρμόζεις κάποιες τεχνικές χαλάρωσης. Μέσω της αναπλαισίωσης, μειώνεις τα γεγονότα που αντιλαμβάνεσαι ως απειλητικά και έτσι διευκολύνεται η διαδικασία της χαλάρωσης.

ΜΕΡΙΚΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ:

  1. Αναγνώρισε τις αρνητικές σου σκέψεις. Συχνά είναι δύσκολο να αντιληφθείς τις αρνητικές σκέψεις ή τα καταστροφολογικά σενάρια που κάνεις, γιατί γίνονται τόσο αυτόματα που μοιάζουν σαν κομμάτι του εαυτού σου. Κράτα ένα ημερολόγιο όπου θα καταγράφεις τις δύσκολες καταστάσεις που αντιμετωπίζεις, καθώς και τις αρνητικές σκέψεις που πυροδοτούν
  2. Έλεγξε το κατά πόσο οι αρνητικές σου σκέψεις ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, βάσει πάντα ενδείξεων. Μήπως υπάρχει και κάποιος άλλος τρόπος για να ερμηνεύσεις το ίδιο γεγονός; Ποιος τρόπος αντιμετώπισης της κατάστασης είναι πιο εποικοδομητικός; Ένα παράδειγμα:

ΓΕΓΟΝΟΣ: Τηλεφώνησα στην φίλη μου την Ελένη και δεν το σήκωσε

ΣΚΕΨΕΙΣ: «Μάλλον με θεωρεί βαρετή», «Προσπαθεί να με αποφύγει ευγενικά», «Ποτέ δε θα αποκτήσω μία πραγματική φίλη»

ΝΕΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ: «Η Ελένη μου προτείνει πολλές φορές να βγούμε παρέα», «Είναι πιθανό να είχε δουλειά και να με καλέσει αργότερα»

Αντί να συνεχίσεις να βλέπεις τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο που χρησιμοποιούσες μέχρι σήμερα, αμφισβήτησε την κάθε αρνητική σου σκέψη και δες εάν μπορείς να υιοθετήσεις εναλλακτικές σκέψεις που ταιριάζουν στην περίπτωσή σου, αλλά αντανακλούν μια πιο θετική θεώρηση των πραγμάτων

  1. Αντικατάστησε τις σκέψεις σου με νέες, πιο θετικές. Ψάξε για τα οφέλη από κάθε κατάσταση, ακόμα και από την πιο άσχημη. Κάνε σκέψεις που να ανταποκρίνονται μεν των περιστάσεων, αλλά που θα είναι λιγότερο φορτισμένες αρνητικά. Σε αυτό μπορεί να σε βοηθήσει και η θετική διατύπωση των σκέψεών σου. Πες, για παράδειγμα, «Μπορώ να τα καταφέρω, αλλά θα χρειαστεί προσπάθεια», αντί «Δεν μπορώ να το κάνω»

Μπορεί να μην το πιστεύεις, αλλά ο διαφορετικός τρόπος που διατυπώνεις τις σκέψεις σου είναι ικανός να σου αλλάξει τη ζωή! Δοκίμασέ το!

 

Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

Πέμπτη 3 Οκτωβρίου 2013

ΩΡΑ ΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗ: ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΙΚΡΟΥΣ ΜΑΣ ΦΙΛΟΥΣ!


          


1.      Διαβάζω πάντα στο δωμάτιό μου και όχι στο σαλόνι ή την κουζίνα

2.      Προσπαθώ να διαβάζω τις ίδιες ώρες κάθε ημέρα, αφού βεβαιωθώ πως έχω ξεκουραστεί από το σχολείο

3.      Φτιάχνω ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα με όλα τα μαθήματα της κάθε ημέρας, αλλά και τις εξωσχολικές μου δραστηριότητες

4.      Συμβουλεύομαι το πρόγραμμά μου πριν ξεκινήσω τη μελέτη μου και βγάζω τα βιβλία με τα αντίστοιχα τετράδια για τα μαθήματα της επόμενης μέρας

5.      Αδειάζω και καθαρίζω το γραφείο μου, αφήνοντας μόνο δύο καλά ξυσμένα μολύβια, γόμμα και υπογραμμιστικό μαρκαδοράκι

6.      Ξεκινάω με τα πιο δύσκολα και κουραστικά μαθήματα για να έχω περισσότερη ενέργεια και πιο καθαρό μυαλό

7.      Βάζω πάνω στο γραφείο μου μόνο το βιβλίο, τετράδιο ή φυλλάδιο, του μαθήματος που έχω επιλέξει να μελετήσω

8.      Αφού ολοκληρώσω τις ασκήσεις μου, διαγράφω από το πρόγραμμα το μάθημα αυτό για να ξέρω πως το τελείωσα, αλλά και για να βλέπω την πρόοδο μου. Εάν έχω απορίες, κυκλώνω με έντονο χρώμα τις ασκήσεις για να μην τις ξεχάσω και ζητάω τη βοήθεια των γονιών μου

9.      Ορίζω πόσο χρόνο θα χρειαστώ για κάθε μάθημα και βάζω ένα «τικ», όποτε πετυχαίνω το στόχο μου ή ένα «x», όποτε αποτυγχάνω σημειώνοντας τι με δυσκόλεψε. Χρησιμοποίησε ένα ξυπνητήρι για να σε βοηθήσει!

Π.χ. Γλώσσα: 30΄  x  γιατί έπαιζα με το μολύβι μου και πέρασε η ώρα

       Μαθηματικά: 20΄  ν

       Ιστορία: 20΄  x  γιατί είχα κουραστεί και δε μπορούσα να συγκεντρωθώ

10.  Κάνω διάλειμμα όχι μεγαλύτερο από 5΄ και όχι αφήνοντας την άσκησή μου στη μέση  
 
 
 
 Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou
 
 
 
 

Παρασκευή 16 Αυγούστου 2013

ΜΗΠΩΣ Ο ΣΥΝΤΡΟΦΟΣ ΣΟΥ ΕΧΕΙ ΦΟΒΙΑ ΜΕ ΤΗ ΔΕΣΜΕΥΣΗ; ΝΑ ΠΩΣ ΘΑ ΤΟ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙΣ


 

Έχει τύχει να αντιμετωπίσεις προβλήματα δέσμευσης στη σχέση σου; Έχεις νιώσει πως ενώ έχεις βρει τον ιδανικό για εσένα σύντροφο, εκείνος κάνει πάντα πίσω και φαίνεται να ασφυκτιά στη σχέση σας, ειδικά όταν έρχεστε πιο κοντά και τα πράγματα πηγαίνουν πολύ καλά ανάμεσά σας; Μήπως τελικά έχει «αλλεργία στη δέσμευση»;

Ακολουθούν μερικά σημάδια που θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις:

1.      Φεύγει «τρέχοντας» από τις σχέσεις. Ο άντρας που δυσκολεύεται να δεσμευτεί, φεύγει από τη σχέση ακόμα κι όταν βλέπει πως τα πράγματα πηγαίνουν πολύ καλά μαζί σου και γενικότερα πως η σχέση σας εξελίσσεται. Δεν μπορεί, δηλαδή, να διαχειριστεί τη συναισθηματική εγγύτητα που αναπτύσσεται ακόμα κι αν εσύ είσαι «η μία και μοναδική»

2.      Τον καταβάλλει ο φόβος. Βλέπεις πως στη σκέψη και μόνο του να περάσετε μαζί το υπόλοιπο της ζωής σας εκείνος «παγώνει» και τρομοκρατείται. Φοβάται πως θα χάσει την ανεξαρτησία του, θα πληγωθεί ή θα απορριφθεί. Συνήθως, προϋπάρχει κάποιο ιστορικό κακοποίησης, απώλειας, χωρισμού των γονέων ή παιδικού τραύματος

3.      Έχει παρελθόν σύντομων σχέσεων. Μήπως ο σύντροφός σου δεν έχει συνάψει ποτέ μια μακροχρόνια σχέση; Μήπως αναζητά συνεχώς τον προσωπικό του χώρο και χρόνο, δίνει προτεραιότητα μόνο στη δουλειά του και σε οικονομικά ζητήματα ή αναφέρεται στην κοινή σας ζωή σαν κάτι που θα έρθει «κάποια μέρα»;

4.      Βρίσκει διαρκώς δικαιολογίες. Μπορεί να ακούς συχνά από εκείνον εκφράσεις όπως: «Χρειάζομαι περισσότερο χώρο», «Δε νιώθω έτοιμος», «Βιώνω πολύ στρες αυτή την περίοδο», «Θεωρώ πως δεν είμαι οικονομικά ανεξάρτητος». Σε μια τέτοια περίπτωση, καλό είναι να διερευνήσεις μήπως κρύβεται κάτι άλλο πίσω από αυτά. Άλλωστε, στρες και οικονομικές δυσκολίες πάντα θα προκύπτουν. Αποτελεί, όμως, αυτό καθαυτό λόγο για να μην προχωρήσεις στο γάμο, εάν νιώθεις πως έχεις βρει τον άνθρωπο που σε συμπληρώνει και σε κάνει ευτυχισμένο;

Τι μπορείς να κάνεις:

Ø  Συζήτησε με τον σύντροφό σου τις ανασφάλειες και τους φόβους του, δείχνοντας κατανόηση και αποδεικνύοντάς του έμπρακτα πως εσύ είσαι πραγματικά δίπλα του και πως δεν σκοπεύεις να τον υποτιμήσεις, αναιρέσεις ή αλλάξεις

Ø  Ρώτησέ τον πως φαντάζεται τη ζωή μαζί σου μετά από 5 χρόνια και δείξε του πως οι όποιες αλλαγές θα έρθουν σταδιακά και στο βαθμό που δε θα θιχτεί η ατομικότητά σας

Ø  Εξήγησέ του πως στόχος σου δεν είναι να τον ελέγξεις, αλλά να βρείτε κοινά μονοπάτια συμβίωσης, ώστε και οι δύο να νιώθετε ικανοποιημένοι και ευτυχισμένοι

Ø  Μέσα από γεγονότα και καταστάσεις, προσπάθησε να τον κάνεις να δει πως κάνει καταστροφολογικά σενάρια για την εξέλιξη της σχέσης σας, τα οποία στην ουσία δεν έχουν βάση

Ø  Σε περίπτωση που θέλεις να σώσεις τη σχέση σου, αλλά δεν ξέρεις πως, αναζήτησε τη βοήθεια ενός ειδικού

 

Στην πραγματικότητα, ακόμα και τα άτομα που φοβούνται τη δέσμευση, επιθυμούν μια σταθερή σχέση, αλλά φοβούνται υπερβολικά να το τολμήσουν!

 

Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

Κυριακή 21 Ιουλίου 2013

ΦΟΒΑΤΑΙ ΤΗ ΔΕΣΜΕΥΣΗ; 5 ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΕΞΗΓΟΥΝ ΤΟ ΓΙΑΤΙ!


 

Συχνά, πολλά προβλήματα στη σχέση έχουν να κάνουν με τον φόβο είτε του ενός, είτε και των δύο συντρόφων να δεσμευτούν ο ένας στον άλλο.

1.Συνήθως, αυτό συμβαίνει γιατί το άτομο φοβάται την αλλαγή. Το να μείνει κάποιος σε μια σταθερή σχέση ή ακόμα και να οδηγηθεί στο γάμο, μπορεί να προκαλέσει έντονο στρες, καθώς αυτό συνεπάγεται αλλαγή της καθημερινής ρουτίνας. Το άτομο, δηλαδή, πιστεύει πως θα χρειαστεί να αλλάξει τις συνήθειές του και να καταπιέσει τις επιθυμίες του και έτσι νιώθει αδύναμο να διαχειριστεί το άγχος του. Λόγω αυτού, αποφεύγει τη δέσμευση, ανησυχώντας μήπως διαφορετικά χάσει την ασφάλεια και την ανεξαρτησία του.

2.Ένας άλλος λόγος που αποφεύγει κανείς τη δέσμευση είναι ο φόβος της οικειότητας, είτε σε σεξουαλικό, είτε σε συναισθηματικό, είτε σε συμπεριφορικό επίπεδο. Αν και η οικειότητα σε ένα ζευγάρι οδηγεί στην ισχυροποίηση της σχέσης, υπάρχουν σύντροφοι που επειδή έχουν βιώσει απόρριψη μέσα στην πατρική οικογένεια ή από κάποιον προηγούμενο ερωτικό σύντροφο, φοβούνται να εκτεθούν, πιστεύοντας πως η σύντροφός τους θα τους εκμεταλλευτεί.

3.Άλλωστε, η χαμηλή αυτοπεποίθηση είναι άλλος ένας λόγος που μπορεί να οδηγήσει στη φοβία προς τη δέσμευση. Το ανασφαλές άτομο πιστεύει πως η σύντροφός του θα δει όλα τα αρνητικά του σημεία, θα τον κρίνει, θα τον κατακρίνει και τελικά θα τον εγκαταλείψει. Έτσι, δημιουργείται μια ανάγκη να προστατέψει τον εαυτό του από τη σύντροφό του πριν εκείνη αποκτήσει τη «δύναμη» να τον πληγώσει.

4.Η πίεση από την πατρική οικογένεια, μπορεί επίσης να αποθαρρύνει την εξέλιξη μιας σχέσης. Όταν ο σύντροφος είναι προσκολλημένος στους γονείς του και θεωρεί πως η σύντροφός του δεν γίνεται αποδεκτή από εκείνους, είναι πιθανό να βάλει εμπόδια στη σχέση του προκειμένου να μην «προδώσει» και απογοητεύσει τους γονείς του.

5.Η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τη σύντροφο οδηγεί και αυτή με τη σειρά της σε προβλήματα δέσμευσης. Προηγούμενες εμπειρίες, όπως το να μεγαλώνει κανείς σε μια οικογένεια όπου οι γονείς δεν έχουν υγιείς σχέσεις μεταξύ τους ή είναι ασυνεπείς στη συμπεριφορά τους προς το παιδί, διδάσκουν το άτομο από νωρίς πως δεν πρέπει να εμπιστεύεται τους ανθρώπους γύρω του. Επομένως, καλό είναι να τους κρατά σε μια κάποια απόσταση!

Οι δυσκολίες στα θέματα δέσμευσης μπορούν να ξεπεραστούν εάν το άτομο εντοπίσει την πηγή του προβλήματος. Τον λόγο, δηλαδή, που φοβάται τόσο να έρθει κοντά με την σύντροφό του και να μοιραστεί τη ζωή του μαζί της. Μήπως γίνεσαι ο αποδέκτης συναισθημάτων που προορίζονται στην πραγματικότητα για κάποιους άλλους (γονείς, προηγούμενη σύντροφος, φίλοι); Προσπαθήστε να βρείτε μαζί τι τον αγχώνει τόσο πολύ στη σχέση σας, ακόμα κι αν αυτό προϋποθέτει κάποια στιγμή και τη βοήθεια ενός ειδικού.

Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

Πέμπτη 6 Ιουνίου 2013

ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΑΣ!




Η αυτοεκτίμηση εξαρτάται από το σύνολο των αντιλήψεων, πεποιθήσεων και συναισθημάτων που έχει το άτομο για τον εαυτό του, σε μια δεδομένη στιγμή της ζωής του. Διαφέρει από την αυτοπεποίθηση, γιατί ενώ η πρώτη πηγάζει από την αξιολόγηση του εαυτού, η δεύτερη πηγάζει από την αξιολόγηση των ικανοτήτων του ατόμου στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της ζωής. Ωστόσο, το σίγουρο είναι πως τόσο η έλλειψη αυτοπεποίθησης όσο και αυτοεκτίμησης συμβάλλει στην ανάπτυξη της αποθάρρυνσης, κατά την οποία το άτομο πιστεύει ότι δεν αξίζει.

Μερικοί από τους πιο συνηθισμένους τρόπους με τους οποίους το άτομο αποθαρρύνει τον εαυτό του, είναι:
  1. Υπερβολικά υψηλές προσδοκίες. «Πρέπει να είμαι τέλειος», «Πρέπει να είμαι πάντα πρώτος», είναι μερικές από τις πεποιθήσεις που κυριαρχούν στο άτομο που περιμένει πάντα πολλά από τον εαυτό του
  2. Μη ρεαλιστικοί στόχοι
  3. Υπερβολική έμφαση στον ανταγωνισμό. Τα άτομα αυτά συγκρίνουν διαρκώς τον εαυτό τους με τους άλλους και αδυνατούν να αποδεχθούν μια αποτυχία τους
  4. Έμφαση στα αδύνατα σημεία. Αφορά στα άτομα που βλέπουν μόνο τα λάθη και τις αδυναμίες τους και που αδυνατούν να αναγνωρίσουν τα επιτεύγματά τους
  5. Έλλειψη εμπιστοσύνης στις ικανότητές μας. Τα άτομα που είναι πεπεισμένα ότι θα αποτύχουν, γιατί νιώθουν ανεπαρκή, συνήθως αναπτύσσουν συμπεριφορές που τελικά επιβεβαιώνουν τις δυσοίωνες προσδοκίες τους

Η αυτοπεποίθηση και η αυτοεκτίμηση, αλλάζουν καθώς το παιδί μεγαλώνει και έρχεται αντιμέτωπο με ποικίλες εμπειρίες και ερεθίσματα. Ο γονιός, καλό είναι να αφουγκράζεται τις ανησυχίες του παιδιού του και να προσπαθεί να το ενδυναμώνει καθημερινά, ώστε τελικά να καταφέρει να εξελιχθεί σε ένα επαρκές και δυναμικό άτομο.

Μερικές χρήσιμες συμβουλές:

·         Επιβραβεύστε το παιδί σας όποτε τα καταφέρνει καλά, ακόμα και σε πράγματα που τα θεωρείτε πολύ απλά και καθημερινά (π.χ. «Μπράβο που έδεσες τα κορδόνια σου»)

·         Τονίστε τις θετικές του συμπεριφορές (π.χ. «Χαίρομαι πάρα πολύ που απόψε πήγες στο κρεβάτι σου δίχως γκρίνιες και πείσματα!»)

·         Αναπτύξτε ρεαλιστικές προσδοκίες. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα για ένα παιδί να νιώθει ότι συνεχώς απογοητεύει τον γονέα του, όσο και αν προσπαθεί

·         Μην κάνετε εσείς για τα παιδιά πράγματα που μπορούν να κάνουν μόνα τους με λίγη προσπάθεια. Η υπερπροστασία προκαλεί ανασφάλεια

·         Ενθαρρύνετέ το να δοκιμάσει καινούρια πράγματα 

-    Μάθετέ του να επιμένει, να υπομένει και να αγωνίζεται μέχρι να πετύχει τους στόχους του

·         Θυμηθείτε πως πάντα χαρακτηρίζουμε τη συμπεριφορά και όχι το ίδιο το παιδί (π.χ. «ήταν πολύ κακό που μίλησες άσχημα» και όχι «είσαι κακό παιδί, δε σε αγαπάω πια»)

·         Βοηθήστε το παιδί σας να αποδεχτεί πως όλοι μας έχουμε τόσο δυνατά όσο και αδύναμα σημεία. Το θέμα είναι να βρίσκουμε τρόπους ώστε τα πρώτα να αναπληρώνουν τα δεύτερα

·         Αποφύγετε τις συγκρίσεις. «Όχι έτσι, βρε παιδί μου, κοίτα τι ωραία που ζωγραφίζει το κοριτσάκι».

·         Όταν θέτετε κανόνες, μην τους αγνοείτε μετά. Για να έχει ένα παιδί πίστη στον εαυτό του, πρέπει να έχει και στους γονείς του

·         Δημιουργήστε ένα κλίμα στοργής, ασφάλειας και διαλλακτικότητας στο σπίτι. Η αποδοχή, το χάδι και η αγκαλιά είναι απαραίτητα για την ομαλή ανάπτυξη κάθε παιδιού, ενώ παράλληλα μέσω αυτής της θετικής αλληλεπίδρασης μαθαίνει και το ίδιο να εκφράζει τα συναισθήματά του

·         Δείξτε του εμπιστοσύνη. Αφήστε το να συμμετέχει κι αυτό στις αποφάσεις της οικογένειας, ανάλογα, βέβαια, πάντα με την ηλικία του (π.χ. «πού θες να πάμε διακοπές;», «τι να μαγειρέψω αύριο;», «ποιά μπλούζα θέλεις να φορέσεις;»)

·         Μην βομβαρδίζετε το παιδί σας με τους δικούς σας φόβους. Οι γονείς αποτελούν για το παιδί ένα πολύ ισχυρό πρότυπο προς μίμηση

 

Κλείνοντας, παραθέτω μερικά λόγια από το τι ζητάει ένα παιδί από τους γονείς του (Από το βιβλίο της Diana Loomans: What all children want their parents to know):

Δείχνε μου τακτικά πως μ’ αποδέχεσαι
και μίλα μου για τις αρετές και τις χάρες μου.
Θα γνωρίζω πως είμαι σημαντικός

και θα μάθω ν’ αναγνωρίζω και τις αρετές των άλλων.
Δώσε μου ζωτικό χώρο για ν’ αναπτυχθώ,
να κάνω λάθη και να αποκτήσω το θάρρος της γνώμης μου.
Θα μάθω να είμαι ανεξάρτητος
και να εμπιστεύομαι την κρίση και τη διαίσθησή μου…

Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΣΤΡΕΣ: Οι κυριότερες πηγές στρες στα παιδιά

Είναι γενικά αποδεκτό ότι σε μια εποχή όπου οι αλλαγές είναι ραγδαίες, τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, τα επίπεδα του στρες ολοένα και αυξάνουν. Δυστυχώς, από μια τέτοια κατάσταση δεν θα μπορούσαν να μείνουν ανεπηρέαστα και τα παιδιά, τα οποία φαίνεται να αποτελούν μία ομάδα ιδιαίτερα ευπαθή και ευαίσθητη στο να εμφανίσει τις αρνητικές επιπτώσεις του στρες.

Τι ακριβώς όμως είναι το στρες; Η αλήθεια είναι πως ένας και μόνο ορισμός θα ήταν δύσκολος καθώς το στρες περιλαμβάνει μια μεγάλη σειρά από αντιδράσεις του οργανισμού τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο. Ωστόσο, ο πιο συχνά χρησιμοποιούμενος ορισμός του στρες είναι αυτός που έχει διατυπωθεί από τον Lazarus και τους συνεργάτες του και αναφέρει ότι το στρες προκαλείται μέσω των διαδικασιών αλληλεπίδρασης μεταξύ των ατόμων και του περιβάλλοντός του. Κατ’ επέκταση, όταν το άτομο νιώθει ότι οι διαθέσιμοι πόροι του δεν επαρκούν προκειμένου να αντεπεξέλθει στις εκάστοτε απαιτήσεις του περιβάλλοντός του, αρχίζει να βιώνει έντονο στρες.

Φαίνεται πως τα παιδιά κάθε ηλικίας είναι δυνατόν να βιώσουν στρες, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αντιδρούν σε αυτό έχει να κάνει με την ηλικία, την ιδιοσυγκρασία τους, καθώς και με το οικογενειακό περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν.

Τα αίτια, λοιπόν, του παιδικού στρες θα μπορούσαμε να τα χωρίσουμε σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Η πρώτη, έχει να κάνει με το στρες που προκύπτει λόγω της μετάβασης του παιδιού σε ένα επόμενο στάδιο ανάπτυξης. Το βάδισμα, η εκπαίδευση στη χρήση της τουαλέτας, η κοινωνικοποίηση στα πλαίσια του σχολείου είναι μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα πηγών άγχους. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για το παραγωγικό στρες που βοηθά το παιδί να προχωρήσει προς τον δρόμο της αυτονομίας και της ανεξαρτητοποίησης. Η δεύτερη κατηγορία αναφέρεται περισσότερο στο στρες που προκαλείται από διάφορα γεγονότα ζωής τα οποία αποσυντονίζουν το παιδί, όπως:
  • Διαζύγιο. Όταν οι γονείς χωρίζουν ή ακόμα και όταν οι διαμάχες ανάμεσα στο ζευγάρι είναι καθημερινή υπόθεση, το παιδί παύει να νιώθει ασφάλεια, με αποτέλεσμα να κυριαρχούν το αίσθημα του φόβου και ο κίνδυνος της μοναξιάς
  • Μετακόμιση. Τα παιδιά τα οποία χρειάζεται να απομακρυνθούν από τη γειτονιά τους, το σχολείο τους ή γενικότερα από κάποια ομάδα φίλων συχνά βιώνουν έντονη ανασφάλεια, σύγχυση, αλλά και φόβο
  • Πένθος. Τις περισσότερες φορές, τα παιδιά δυσκολεύονται να διαχειριστούν την απώλεια είτε αυτή έχει να κάνει με κάποιο μέλος της οικογένειας, είτε με κάποιο φιλικό πρόσωπο, είτε ακόμα και με ένα αγαπημένο κατοικίδιο. Είναι πιθανό να δημιουργηθεί η πεποίθηση στο παιδί ότι με κάποιο τρόπο ευθύνεται το ίδιο για τον θάνατο του αγαπημένου του προσώπου, με αποτέλεσμα να διακατέχεται από ενοχές και έντονο στρες
  • Πιεσμένο πρόγραμμα δραστηριοτήτων. Όταν το παιδί νιώθει ότι έχει μόνο υποχρεώσεις και τρέχει κυριολεκτικά από το σχολείο στο φροντιστήριο, από το φροντιστήριο στο κολυμβητήριο, στο ωδείο, στις ξένες γλώσσες κτλ, δίχως να έχει χρόνο για ξεκούραση και παιχνίδι, τότε είναι πιθανό να κάνουν την εμφάνισή τους συναισθήματα άγχους και υπερέντασης
  • Πίεση από την ομάδα των συνομηλίκων. Τα παιδιά έχουν την τάση να επηρεάζονται από τις συμπεριφορές των συνομηλίκων τους και να κάνουν τα πάντα προκειμένου να μοιάσουν όλο και περισσότερο σε αυτούς. Όταν βλέπουν ότι δεν τα καταφέρνουν, αγχώνονται και βιώνουν μεγάλη πίεση και απογοήτευση
Ιδιαίτερα σημαντικός κρίνεται και ο ρόλος των γονέων. Φαίνεται πως όταν οι γονείς θέτουν υπερβολικά υψηλούς στόχους στο παιδί, του προκαλούν έντονο στρες και αγωνία, καθώς φοβάται μια πιθανή απόρριψη εκ μέρους τους στην περίπτωση που δεν τα καταφέρει να ανταποκριθεί επάξια στις προσδοκίες τους. Επιπλέον, ειδικά στις μέρες μας με το σύννεφο της οικονομικής αστάθειας να μαυρίζει τη ζωή μας, οι γονείς καλό θα ήταν να είναι ιδιαίτερα προσεχτικοί στον τρόπο με τον οποίο συζητούν τέτοια θέματα όταν τα παιδιά είναι κοντά, γιατί είναι πιθανό να τους ‘φορτώσουν’ τελικά τις ανησυχίες τους, με αποτέλεσμα να τους προκαλέσουν άγχος για τα δικά τους προβλήματα.

Συμπερασματικά, αν και τείνουμε να πιστεύουμε ότι τα παιδιά απολαμβάνουν ανέμελα την παιδικότητά τους, δίχως έγνοιες και στενoχώριες, δυστυχώς φαίνεται ότι συχνά συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Τα παιδιά αισθάνονται άγχος, ανασφάλεια και ανησυχούν για πολλούς λόγους καθώς αντιλαμβάνονται πολύ καλά τα όσα συμβαίνουν γύρω τους.



Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou