10 ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΝΙΚΗΣΕΤΕ ΤΙΣ ΚΡΙΣΕΙΣ ΠΑΝΙΚΟΥ

"Η καρδιά μου πάει να σπάσει", "Είμαι στα πρόθυρα καρδιακής προσβολής", "Νομίζω ότι θα πεθάνω", "Χάνω το μυαλό μου! Θα τρελαθώ!"..είναι μερικές μόνο από τις μαρτυρίες ατόμων που έχουν βιώσει μια κρίση πανικού.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΚΡΙΣΗ ΠΑΝΙΚΟΥ

Ο πανικός είναι ουσιαστικά η βίωση υπερβολικού άγχους ή φόβου. Η κρίση πανικού, λοιπόν, αποτελεί ένα ξαφνικό επεισόδιο έντονου φόβου το οποίο αναπτύσσεται δίχως εμφανή λόγο και που συνδυάζει μια σειρά από σωματικά και συναισθηματικά συμπτώματα. Οι πιο συνηθισμένες αλλαγές στην σωματική και ψυχική κατάσταση του ατόμου συνήθως είναι:

•  ταχυπαλμία 
•  δύσπνοια 
•   εφίδρωση 
•  αίσθημα
•  ασφυξίας 
•  ζαλάδα 
•  πόνος στο στήθος
• ναυτία   
• εξάψεις ή ρίγη
•  τρέμουλο 
•  μούδιασμα 
•  αποπροσανατολισμός 
•  αίσθημα αποκοπής από την πραγματικότητα

Ταυτόχρονα, το άτομο κατακλύζεται από μια σειρά καταστροφολογικών σκέψεων. Έτσι, το κάθε σωματικό σύμπτωμα παρερμηνεύεται αρνητικά. Η ταχυπαλμία, παραδείγματος χάριν, μπορεί να θεωρηθεί σύμπτωμα καρδιακής προσβολής. Η ζαλάδα ή ο στιγμιαίος αποπροσανατολισμός, από την άλλη πλευρά, είναι πιθανόν να παρερμηνευτούν ως ένδειξη τρέλας και ανικανότητας ελέγχου του μυαλού. Το άτομο, κυριεύεται από τον φόβο του θανάτου ή από άγχος μην τυχόν και ρεζιλευτεί στους γύρω του. Μάλιστα, από τη στιγμή που κάποιος θα βιώσει έστω και μία κρίση πανικού στη ζωή του, ανησυχεί διαρκώς πως ανά πάσα στιγμή μπορεί να του συμβεί κάτι αντίστοιχο.

ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ

Η αιτία των κρίσεων πανικού δεν είναι ξεκάθαρη. Ωστόσο, φαίνεται πως τα άτομα τα οποία πάσχουν από κρίσεις πανικού έχουν βιώσει ή βιώνουν διάφορα αγχογόνα ερεθίσματα στη ζωή τους, όπως: αρρώστια ή θάνατος μέλους της οικογένειας, έντονοι καβγάδες ή χωρισμός με τον ερωτικό σύντροφο, απώλεια εργασίας κλπ. Επίσης, συχνά η κρίσεις πανικού συνυπάρχουν με την κατάθλιψη, δίχως να είναι πάντα ευδιάκριτο ποια διαταραχή εμφανίστηκε πρώτη. Σε γενικές γραμμές, η διαταραχή πανικού είναι πιο συχνή στις γυναίκες, αν και τα τελευταία χρόνια τα ποσοστά αυξάνονται συνεχώς και για τους άντρες.

Ο ΦΑΥΛΟΣ ΚΥΚΛΟΣ

Το άτομο που βιώνει κρίσεις πανικού συνήθως αναπτύσσει μια σειρά αρνητικών σκέψεων, οι οποίες με τη σειρά τους το επηρεάζουν σε συναισθηματικό, σωματικό και συμπεριφορικό επίπεδο. Εάν, για παράδειγμα, κατά την κρίση πανικού το άτομο παρατηρήσει πως η καρδιά του χτυπάει δυνατά και σκεφτεί πως είναι επόμενο εκείνη τη στιγμή να παθαίνει καρδιακή προσβολή, τότε η σκέψη του αυτή θα οδηγήσει σε αύξηση του φόβου και του άγχους του. Άμεση απόρροια αυτού αποτελεί η έκκριση αδρεναλίνης στον οργανισμό, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του ρυθμού των καρδιακών παλμών. Το άτομο, παρατηρώντας την αλλαγή αυτή στο σώμα του, θα φοβηθεί ακόμα πιο πολύ, επιβεβαιώνοντας την αρχική του υπόθεση ότι παθαίνει καρδιακή προσβολή. Τελικά, προκειμένου να ανακουφιστεί από το άγχος και τον φόβο, θα αρχίσει να αποφεύγει καθετί που σχετίζεται με πιθανή πρόκληση κρίσης πανικού ή θα φροντίσει να μη μένει ποτέ μόνο του, έτσι ώστε να μπορέσει να λάβει την απαιτούμενη βοήθεια σε περίπτωση που νιώσει δυσφορία.

10 ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΠΑΝΙΚΟΥ

1. Εντόπισε τι είναι αυτό που πραγματικά ευθύνεται για την κρίση πανικού. Σκέψου ποιο ψυχοπιεστικό γεγονός καθορίζει το τελευταίο διάστημα τη ζωή σου. Αποδέξου ότι τα συμπτώματα που βιώνεις δεν οφείλονται σε κάποια οργανική πάθηση και κατ' επέκτασιν απαιτείται ψυχοθεραπευτική παρέμβαση
2. Εκπαιδεύσου στη γνωσιακή αναδόμηση. Το άγχος και ο φόβος σου μπορούν να μειωθούν, είτε μειώνοντας τις σκέψεις με καταστροφολογικό περιεχόμενο είτε αυξάνοντας τη σιγουριά στις δυνάμεις σου σχετικά με την αντιμετώπιση της επικείμενης απειλής. Εξέτασε όλα τα στοιχεία, σε όσο μπορείς πιο ρεαλιστική βάση, και συνειδητοποίησε πως ο κίνδυνος από τον οποίο νομίζεις ότι απειλείσαι δεν είναι και τόσο μεγάλος. Πολλές φορές για τη διαδικασία αυτή απαιτείται η βοήθεια ενός ειδικού, Ψυχολόγου ή Ψυχίατρου. Η γνωσιακή ψυχοθεραπεία φαίνεται να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική μορφή θεραπείας για τις αγχώδεις διαταραχές
3. Πειραματίσου σε εναλλακτικές, μη καταστροφολογικές σκέψεις. Πρώτα, εντόπισε τις αρνητικές σκέψεις οι οποίες σου προκαλούν τον μεγαλύτερο φόβο ή άγχος. Έπειτα, προσπάθησε να τις αντικαταστήσεις με άλλες, πιο ρεαλιστικές. Παραδείγματος χάριν, Σκέψη: "Έχω ταχυπαλμία. Παθαίνω καρδιακή προσβολή". Ρεαλιστική Σκέψη: "Το ότι έχω ταχυπαλμία δεν σημαίνει πως θα πάθω καρδιακή προσβολή. Οι χτύποι της καρδιάς μου αυξάνουν και σε άλλες περιπτώσεις, όπως στο γυμναστήριο, αλλά αυτό δε σημαίνει πως θα πεθάνω. Ξέρω ότι η ταχυπαλμία αποτελεί χαρακτηριστικό σύμπτωμα άγχους"
4. Απόφυγε την αποφυγή! Όσο αποφεύγεις μία κατάσταση η οποία φοβάσαι ότι θα σε οδηγήσει σε μια κρίση πανικού, τόσο αυξάνεται το άγχος σου και η πεποίθηση πως κινδυνεύεις. Η αποφυγή βραχυπρόθεσμα και μόνο μειώνει το αίσθημα του φόβου και του άγχους, ενώ μακροπρόθεσμα τα τροφοδοτεί
5. Εξασκήσου στην "συστηματική απευαισθητοποίηση". Προσπάθησε να ιεραρχήσεις τις καταστάσεις, τα γεγονότα ή τα πρόσωπα που σε φοβίζουν. Δημιούργησε μια λίστα ξεκινώντας από τα όσα σε φοβίζουν περισσότερο και συνέχισε με εκείνα που σου προκαλούν λιγότερο άγχος. Στη συνέχεια, προσπάθησε να έρθεις σταδιακά σε επαφή με τις καταστάσεις που σε αγχώνουν, αρχίζοντας από το τέλος (τα πιο εύκολα) προς την αρχή (τα πιο δύσκολα). Μην προχωρήσεις στο επόμενο βήμα εάν δεν έχεις κατακτήσει το προηγούμενο ικανοποιητικά. Σταδιακά θα νιώσεις πιο σίγουρος για τις δυνάμεις σου!
6. Βελτίωσε τον ρυθμό της αναπνοής σου. Φαίνεται ότι σε κατάσταση άγχους το άτομο τείνει να αναπνέει κοφτά, δίχως να εισπνέει την κανονική ποσότητα αέρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την κακή αναλογία οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα στον οργανισμό, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει μια σειρά αρνητικών συμπτωμάτων (π.χ. δυσφορία, ζαλάδα, πονοκέφαλο). Να τι μπορείς να κάνεις: Κάθισε αναπαυτικά σε μια καρέκλα έτσι ώστε η πλάτη σου να βρίσκεται σε ορθή γωνία και τα πόδια σου να ακουμπούν στο πάτωμα. Πάρε μια βαθιά εισπνοή από τη μύτη μετρώντας μέχρι το 4 και στη συνέχεια βγάλε όλο τον αέρα εκπνέοντας από το στόμα, μετρώντας και πάλι αργά μέχρι το 4. Συνέχισε για τουλάχιστον 10 λεπτά, δύο φορές την ημέρα (πρωί - βράδυ)
7. Δοκίμασε την "τεχνική της χαρτοσακούλας". Σε περίπτωση που η παραπάνω άσκηση σε δυσκολεύει, δοκίμασε να επιβραδύνεις τον ρυθμό της αναπνοής σου με τη βοήθεια μιας χαρτοσακούλας. Κάλυψε το στόμα και τη μύτη σου με μια μικρή, χάρτινη σακούλα και άρχισε να εισπνέεις και να εκπνέεις μέσα σε αυτή
8. Δοκίμασε την "απόσπαση προσοχής". Όταν νιώσεις ότι το άγχος σε κατακλύζει, στρέψε την προσοχή σου σε ένα ουδέτερο γεγονός. Όσο περισσότερο εστιάζεις την προσοχή σου σε άλλες δραστηριότητες (π.χ. συζήτηση με έναν φίλο), τόσο θα μειώνεται η δυσφορία που νιώθεις στο σώμα σου λόγω άγχους, καθώς ουσιαστικά αγνοείς τις αρνητικές σκέψεις που σε αγχώνουν
9. Φέρε στο μυαλό σου μια χαλαρωτική εικόνα. Δημιούργησε νοερά ένα μέρος όπου θα νιώθεις ασφάλεια, ηρεμία και χαλάρωση. Άδειασε το μυαλό σου από κάθε είδους σκέψη και άσε όλες τις αισθήσεις σου να ζωντανέψουν μέσω της φαντασίας σου
10. Φαρμακευτική αγωγή. Σε περίπτωση που εκδηλώνεις έντονες και συχνές κρίσεις πανικού είναι πιθανό το άγχος σου να είναι σε τόσο υψηλά επίπεδα ώστε να μην μπορείς να το αντιμετωπίσεις τη δεδομένη στιγμή κατευθείαν με ψυχολογικές τεχνικές. Ο Ψυχίατρος μπορεί να σε κατευθύνει κατάλληλα χορηγώντας σου είτε αγχολυτικά είτε κάποιο από τα νεώτερης γενιάς αντικαταθλιπτικά, τα οποία βοηθούν στην αντιμετώπιση των διαταραχών που σχετίζονται με το άγχος. Ωστόσο, φαίνεται ότι η αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού με ψυχοθεραπευτικές μεθόδους (και ειδικά μέσω της γνωσιακής ψυχοθεραπείας) οδηγεί σε πιο μόνιμα αποτελέσματα, συγκριτικά με τις φαρμακευτικές παρεμβάσεις

Η κρίση πανικού αποτελεί μια αγχώδη διαταραχή η οποία κάνει δύσκολη τη ζωή του ατόμου, καθότι χαρακτηρίζεται από μια σειρά ενοχλητικών ψυχικών και σωματικών συμπτωμάτων. Εάν έχεις οποιοδήποτε σύμπτωμα πανικού, αφού αποκλείσεις την ύπαρξη οργανικής νόσου, απευθύνσου άμεσα σε έναν εξειδικευμένο Ψυχολόγο ή Ψυχίατρο!

Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου

Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια

Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.

Diploma in Dyslexia

Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας

Ιατρική Αθηνών

5 ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ

1.Δεν έχω εμπιστοσύνη στον εαυτό μου

Η αυτοεκτίμηση αναφέρεται στη συνολική άποψη που έχεις σχηματίσει για τον εαυτό σου και στην αξία που σου αποδίδεις ως άτομο. Βέβαια, οι περισσότεροι από εμάς έχουμε ανάμικτες απόψεις για τον εαυτό μας, αλλά εάν μέσα σου κυριαρχεί η αντίληψη πως αποτελείς ένα ανεπαρκές ή κατώτερο άτομο ή εάν αισθάνεσαι διαρκώς πως δεν αξίζεις πραγματικά, δεν είσαι σημαντική για τους γύρω σου και πως δε δικαιούσαι να σου συμβαίνουν καλά πράγματα στη ζωή, τότε αυτό σημαίνει πως η αυτοεκτίμησή σου βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα. Προσοχή, όμως! Η χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να έχει οδυνηρές, ακόμα και καταστροφικές επιπτώσεις στη ζωή σου.

Τι μπορείς να κάνεις:

1. Αναγνώρισε τα δυνατά σου σημεία. Μήπως επικεντρώνεσαι στα αρνητικά σου στοιχεία και παίρνεις ως δεδομένα και  αυτονόητα τα θετικά; Φτιάξε μια λίστα με τα 10 πιο σημαντικά πράγματα που έχεις πετύχει μέχρι τώρα στη ζωή σου και τοποθέτησέ την σε ένα εμφανές σημείο, ώστε ανά πάσα στιγμή να σου υπενθυμίζει τους τομείς στους οποίους έχεις επιτύχει. Αναζήτησε στοιχεία σε μικρές καθημερινές στιγμές και όχι απαραίτητα σε κάτι πολύ εξεζητημένο (π.χ. ότι σημείωσες τις υψηλότερες πωλήσεις του μήνα, ότι βοήθησες την ομάδα σου να κερδίσει τον αγώνα, ότι βοήθησες ένα αγαπημένο σου πρόσωπο σε μια δύσκολη στιγμή, κλπ)
2. Πες "Μπράβο" στον εαυτό σου και χάρισέ του μια ανταμοιβή (π.χ. μια βόλτα με το αυτοκίνητο, ένα ραντεβού στο κομμωτήριο, ένα διάλειμμα για καφέ με φίλους κλπ)

2. Νιώθω εκνευρισμένη και θυμωμένη

Έχεις νιώσει ποτέ την πίεσή σου να χτυπάει κόκκινο είτε στο σπίτι είτε στην εργασία; Έχεις βγει ποτέ εκτός εαυτού γιατί ο σύντροφός σου δεν μπορεί να σε καταλάβει; Τότε, μάλλον, ξέρεις πολύ καλά τι σημαίνει θυμός!

Ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα και χρειάζεται να τον εκφράζουμε. Ωστόσο, έχει μεγάλη σημασία τόσο για την ψυχική μας υγεία, όσο και για τις σχέσεις μας με τους γύρω μας, να τον διαχειριζόμαστε σωστά. 

Τι μπορείς να κάνεις:

1.      Κάνε ένα timeout. Αν δεις πως κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης αρχίσεις να νιώθεις θυμό και ένταση, δώσε στον εαυτό σου χρόνο για ένα διάλειμμα. Απομακρύνσου από τον χώρο λέγοντας για π.χ. «Χρειάζομαι λίγη ώρα για να σκεφτώ αυτά που είπαμε. Θα ήθελα να συνεχίσω τη συζήτηση σε λίγο» ή «Νιώθω πολύ θυμωμένη αυτή τη στιγμή. Θα λύσουμε το θέμα λίγο αργότερα». Βέβαια, αυτό δε σημαίνει πως θα αποφύγεις την κατάσταση που σε δυσκολεύει. Είναι σημαντικό να μην ξεχάσεις να επανέλθεις στο θέμα όταν θα είσαι πιο ήρεμη και με καθαρό μυαλό

2.      Δημιούργησε τη δική σου χαλαρωτική εικόνα. Το μυαλό μας δεν μπορεί να επικεντρωθεί ταυτόχρονα σε δύο αντίθετες σκέψεις (μία αρνητική και μία θετική). Έτσι, επέλεξε ένα ήσυχο μέρος, πάρε μερικές βαθιές, αργές αναπνοές και επικεντρώσου σε μια εικόνα που σε ηρεμεί και σε γεμίζει με ευχάριστα συναισθήματα. Προσπάθησε η αναπνοή σου να είναι σπλαχνική και όχι διαφραγματική, καθώς η πρώτη μπορεί να σε οδηγήσει ακόμα και σε βαθειά χαλάρωση εάν την εφαρμόσεις για τουλάχιστον 10΄. Εφάρμοσε την άσκηση αυτή τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα

3. Νιώθω μονίμως πεσμένη

Στις μέρες μας, με τις ραγδαίες κοινωνικο - οικονομικές αλλαγές, αλλά και με τις διαφυλικές σχέσεις να καθίστανται όλο και δυσκολότερες, είναι πιθανό να παρατηρήσεις πως το καταθλιπτικό συναίσθημα έχει αρχίσει να κυριαρχεί στη ζωή σου. Μη χάνεις χρόνο! Δραστηριοποιήσου!

Τι μπορείς να κάνεις:

Φτιάξε ένα ημερολόγιο και χώρισέ το στις εξής στήλες:

• Γεγονός (τι έγινε, πότε, με ποιόν)
• Σκέψεις (τι ήταν το πρώτο που πέρασε από το μυαλό σου εκείνη τη στιγμή)
• Συναίσθημα (πώς ένιωσες)
• Συμπεριφορά (τι έκανες)

Αφού το τηρήσεις για μερικές εβδομάδες, εντόπισε τις πιο "καυτές σκέψεις σου". Τι είναι, δηλαδή, αυτό που επηρεάζει περισσότερο αρνητικά την διάθεσή σου; Έπειτα, προσπάθησε να αντικαταστήσεις τις αρνητικές σκέψεις σου με νέες σκέψεις, οι οποίες θα ανταποκρίνονται περισσότερο στην πραγματικότητα. Ακολουθεί ένα παράδειγμα:

• Γεγονός: Έστειλα μήνυμα στον Πέτρο και εκείνος δεν απάντησε
• Σκέψεις: Δε μου δίνει σημασία, δε με θέλει, ποτέ δε θα κάνω σχέση μαζί του
• Συναίσθημα: στενοχώρια
• Συμπεριφορά: Κλείνω το κινητό μου
• Νέες Σκέψεις: Την ώρα που του το έστειλα ήταν στη δουλειά και ίσως να μην μπορούσε να απαντήσει. Ο ίδιος μου έχει στείλει αρκετές φορές μήνυμα από μόνος του

4. Είμαι καιρό μόνη και έχω απογοητευθεί

Ο άνθρωπος είναι ον κοινωνικό. Όσο κι αν υπάρχουν περίοδοι στη ζωή σου που αποζητάς την απομόνωση και χρόνο για τον εαυτό σου μακριά από κάποιον σύντροφο, η μοναξιά που διαρκεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα είναι φυσιολογικό να σε κάνει να νιώθεις απογοητευμένη και μελαγχολική.

Συνήθως, όταν βιώνεις αρνητικά συναισθήματα, όπως θλίψη και ματαίωση, είναι πιθανό να σου δημιουργηθεί η πεποίθηση πως η διάθεσή σου δεν θα αλλάξει ποτέ ξανά, με αποτέλεσμα να υιοθετείς μια παθητική στάση απέναντι στη ζωή. Όσο, όμως, απομονώνεσαι από τον έξω κόσμο όχι μόνο βυθίζεσαι όλο και περισσότερο στις αρνητικές σου σκέψεις και μυθοποιείς τα όσα σου προσέφεραν οι παλαιότερες σχέσεις σου, αλλά ταυτόχρονα μειώνεις τις ευκαιρίες για φλερτ και νέες γνωριμίες.

Το μόνο που θα καταφέρεις με μια τέτοια συμπεριφορά είναι να επιβεβαιώσεις την αρχική σου σκέψη σύμφωνα με την οποία τίποτα δε θα πάει καλά για σένα στον τομέα των ερωτικών σχέσεων. Θυμήσου: πρόκειται για μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία και όχι για ένα ασφαλές συμπέρασμα. 

Τι μπορείς να κάνεις:

1. Φτιάξε μια λίστα με όσα θέλεις να επιτύχεις στον τομέα των σχέσεων
2. Για κάθε ένα από αυτά που κατέγραψες, γράψε δίπλα τι ενέργειες κάνεις για να το επιτύχεις. Εάν δεν κάνεις τίποτα, αναρωτήσου το γιατί. Τίποτα δεν αλλάζει στη ζωή από μόνο του...
3. Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθόν σημείωσε τι έχει αποβεί μέχρι τώρα βοηθητικό για σένα και τι είναι αυτό που λειτουργεί ανασταλτικά

Ολοκληρώνοντας την παραπάνω άσκηση θα έχεις ξεκαθαρίσει τι είναι ακριβώς αυτό που αποζητάς αυτή τη στιγμή στη ζωή σου, αλλά και με ποιον τρόπο θα καταφέρεις να το επιτύχεις. Ξεκίνα με έναν στόχο τη φορά και επιβράβευσε τον εαυτό σου μόλις τον ολοκληρώσεις.

5.Το αγόρι μου κοιτάει κάποια άλλη ενώ έχουμε βγει μαζί

Ακόμα και στις πιο ρομαντικές σχέσεις μπορεί να πιάσεις τον σύντροφό σου να κοιτάει κάποια άλλη ενώ έχετε βγει μαζί. Η ζήλια είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα που μαρτυρά την αγάπη και το νοιάξιμο για τον σύντροφό σου. Σίγουρα υπάρχουν, όμως, και κάποια όρια. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να βεβαιωθείς ότι δεν έχεις πέσει έξω στην κρίση σου. Θα ήταν καλό, δηλαδή, να βεβαιωθείς πως ο σύντροφός σου όντως ασχολείται συστηματικά με μια άλλη κοπέλα, η οποία βρίσκεται στον ίδιο χώρο με εσάς, και πως δεν πρόκειται για ένα φευγαλέο κοίταγμα. 

Τι μπορείς να κάνεις:

1. Με ήρεμο και σε καμία περίπτωση ειρωνικό τόνο, πες του πως έχεις αντιληφθεί τι κάνει
2. Δείξε του πως νιώθεις και γιατί (π.χ. "Όταν κοιτάζεις άλλες γυναίκες μπροστά μου, θυμώνω, γιατί νιώθω πως δε με υπολογίζεις")
3. Προσπάθησε να τον βάλεις στη δική σου θέση (π.χ. "Εάν αρχίσω να κοιτάζω επίμονα τον άντρα απέναντι, αγνοώντας σε, τι θα σκεφτείς; πώς θα αντιδράσεις;")
4. Εάν, παρόλα αυτά, δεν αλλάξει την συμπεριφορά του, του ζητάς να φύγετε
5. Σε περίπτωση που αρνείται, φεύγεις μόνη σου δείχνοντας την δυσαρέσκειά σου για τη στάση του
6. Όταν βρεθείτε μόνοι σας συζητείστε προκειμένου να εντοπίσετε γιατί γίνεται αυτό και εάν η κατάσταση μπορεί να αλλάξει

Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου

Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια

Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.

Diploma in Dyslexia

Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας

Ιατρική Αθηνών