Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2011

ΓΙΑΤΙ ΔΙΝΟΥΜΕ ΔΩΡΑ;

Το να προσφέρει κανείς δώρα είναι μια ιδιαίτερα σύνθετη διαδικασία η οποία μάλιστα αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης. Μέσω της κίνησης αυτής προσδιορίζεται το είδος των σχέσεων μεταξύ των ατόμων, ενώ μπορεί να επιτευχθεί η σύσφιξη των δεσμών με τους «σημαντικούς άλλους». Σύμφωνα με αρκετούς Ψυχολόγους, πολλές φορές, αυτός που επωφελείται από την προσφορά ενός δώρου είναι αυτός που το δίνει και όχι τόσο αυτός που το λαμβάνει.

Ωστόσο, το γεγονός αυτό συσχετίζεται άμεσα με το για ποιο λόγο κάνουμε δώρα. Εάν, δηλαδή, αγοράζουμε δώρα για να δούμε τον αποδέκτη τους να φωτίζεται και να γεμίζει χαρά, τότε σίγουρα η ικανοποίηση που βιώνουμε εκείνη τη στιγμή είναι αντάξια του κόπου μας. Εάν βλέπουμε το δώρο ως τυπική κοινωνική υποχρέωση, μέσο προβολής του εαυτού μας ή ίσως και ως έναν τρόπο κάλυψης προσωπικών ενοχών επειδή θεωρούμε ότι δεν συμπεριφερθήκαμε σωστά στο παρελθόν σε αυτόν που έχουμε απέναντί μας (σύντροφο, παιδί, φίλο) τότε τα πράγματα αλλάζουν. Τότε, δε μπορούμε να μιλήσουμε για ανιδιοτελή προσφορά, αλλά για ένα «ναρκισσιστικό χτύπημα» (narcissistic hit), όπως το ονομάζει και ο D. Goleman.

Πώς μπορούμε, όμως, να προσφέρουμε δώρα δίχως να περιμένουμε αντάλλαγμα; Η ανιδιοτελής προσφορά δώρων ξεκινά από το κατά πόσο εκείνη τη στιγμή νιώθουμε ότι μοιραζόμαστε ένα κομμάτι του εαυτού μας με τον άλλο, με το κατά πόσο νοιαζόμαστε πραγματικά γι’ αυτόν και με το αν έχουμε διάθεση να αφιερώσουμε ουσιαστικό χρόνο και να βάλουμε αρκετή φαντασία στην επιλογή του δώρου του.

Μερικές χρήσιμες συμβουλές:

Επέλεξε ένα δώρο που θα δείχνει τα συναισθήματά σου στον αποδέκτη του.
Προσπάθησε να μην αγοράσεις κάτι απλά και μόνο επειδή είναι σε προσφορά ή αντίθετα επειδή είναι ιδιαίτερα ακριβό και ανήκει σε μεγάλη αλυσίδα καταστημάτων. Ψάξε εναλλακτικές και ευφάνταστες λύσεις που θα φανερώνουν πως η χειρονομία σου είναι μοναδική και γίνεται με γνώμονα το νοιάξιμο και το ενδιαφέρον

Άφησέ το να είναι έκπληξη! Προσπάθησε να καταλάβεις τι είναι αυτό που χρειάζεται ή που θα ευχαριστούσε το αγαπημένο σου πρόσωπο και μη μπεις στη διαδικασία να το ρωτάς συνέχεια τι θα ήθελε να του φέρουν

Σκέψου τι δεν θα αγόραζε από μόνος του ο άλλος για τον εαυτό του. Συχνά, πέρα από τα χρηστικά δώρα – τα οποία συνήθως δεν έχουν και τόσο προσωπικό χαρακτήρα γιατί μπορούν να χρησιμοποιηθούν απ’ όλα τα μέλη της οικογένειας (π.χ. καφετιέρα, τηλεόραση..) ή ακόμα και να παρεξηγηθούν (π.χ. ένα βιβλίο μαγειρικής ή κάποιο όργανο γυμναστικής) – υπάρχουν και αυτά που θεωρούνται «μικρές πολυτέλειες» (π.χ. ένα άρωμα, ένα ακόμα ζευγάρι ψηλοτάκουνες γόβες ανεξάρτητα απ’ το ότι άλλα δέκα ασφυκτιούν στριμωγμένα στο ντουλάπι σου, μια σειρά θεραπειών σε spa, ένα ταξίδι..)

Δώσε σημασία στο περιτύλιγμα! Ο τρόπος με τον οποίο προσφέρουμε το δώρο μας δεν αντικατοπτρίζει μόνο την αισθητική μας, αλλά και το ενδιαφέρον, τον σεβασμό μας και τη σχέση μας με τον άλλο

Αναφορικά με τα δύο φύλα, οι άντρες φαίνεται να δίνουν μεγαλύτερη σημασία στην τιμή και τη χρηστικότητα των δώρων - είτε όταν τα προσφέρουν οι ίδιοι, είτε όταν είναι οι παραλήπτες αυτών - ενώ οι γυναίκες επικεντρώνονται στο συναισθηματικό μήνυμα που περνάει το καθένα από αυτά.

Βέβαια, συνήθως ένα δώρο δεν είναι ποτέ κενό συναισθημάτων, καθώς το να προσφέρεις κάτι αποτελεί από μόνο του μια μορφή επικοινωνίας, ένα είδος μηνύματος. Φαίνεται ότι όσοι συνηθίζουν να επιλέγουν ιδιαίτερα ακριβά δώρα είναι αυτοί που επιθυμούν τον έλεγχο, τον θαυμασμό και την αποδοχή των άλλων. Όσοι καταφεύγουν σε πρακτικά δώρα, συνήθως είναι αυτοί που κρατούν αποστάσεις στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, θεωρούν την όλη διαδικασία ως «αναγκαίο κακό» ή επιθυμούν να περάσουν κάποιο μήνυμα, όπως για π.χ. «σου δωρίζω μια ηλεκτρική σκούπα γιατί παραμελείς την καθαριότητα του σπιτιού». Τα άτομα που δεν λαμβάνουν υπόψη τους το γούστο ή τις επιθυμίες του άλλου, διαλέγουν δώρα που αρέσουν στα ίδια, αδιαφορώντας για τη γνώμη του παραλήπτη τους. Μια τέτοια συμπεριφορά μπορεί να αντιπροσωπεύει περισσότερο εγωκεντρικούς και άκαμπτους χαρακτήρες. Τέλος, όσοι εμπιστεύονται μεν το προσωπικό τους γούστο, αλλά σκιαγραφούν και τον χαρακτήρα και τις ανάγκες αυτού που έχουν απέναντί τους, συνήθως επιλέγουν τα πιο ξεχωριστά δώρα που σίγουρα δεν θα μπουν απλώς στο συρτάρι του παραλήπτη τους.

Συμπεραίνουμε, λοιπόν, πως τα δώρα αντικατοπτρίζουν το είδος και την ποιότητα της σχέσης μας με τους άλλους, ενώ ανάλογα με τις προθέσεις μας τα νοηματοδοτούμε με διαφορετικό τρόπο. Δεν χρειάζεται να είναι απαραίτητα πολύ ακριβά και εντυπωσιακά. Η αξία ενός δώρου είναι η σκέψη και η αγάπη που τα συνοδεύει κι όχι η τιμή του. Δωρίστε, λοιπόν, δώρα από καρδιάς, που θα χαρακτηρίζονται από τη δική σας προσωπική πινελιά!



Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2011

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ: ΠΩΣ ΝΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ

Στις μέρες μας, όπου τα σχόλια αναφορικά με την οικονομική κρίση αποτελούν το βασικό θέμα συζήτησης, τα παιδιά είναι πιθανό να τρομοκρατηθούν από τα όσα ακούνε γύρω τους. Λόγω αυτού, έχουν ανάγκη από υποστήριξη αλλά και διαβεβαίωση ότι παρ’ όλες τις δυσκολίες η οικογένειά τους θα καταφέρει να βρει τη λύση.

- Συζητήστε με το παιδί σας σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση. Εξηγήστε του, ανάλογα με την ηλικία του, τις αλλαγές που βιώνει η χώρα μας σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο και δώστε του την ευκαιρία να σας μιλήσει σχετικά με τα όσα ακούει στο σχολείο αλλά και από τους φίλους του για την πορεία της χώρας μας. Συχνά, μπορεί να έχει αντιληφθεί με λανθασμένο τρόπο τα όσα ακούει ή να ανησυχεί υπερβολικά για έναν φίλο του, για παράδειγμα, που βλέπει ότι δεν μπορεί να συνεχίσει την προπόνηση στο αγαπημένο τους άθλημα λόγω οικονομικών δυσχερειών

- Εξηγήστε στο παιδί τα μελλοντικά σας σχέδια προκειμένου να αντιμετωπίσετε την κρίση ως οικογένεια. Ανεξάρτητα με το αν θα μιλήσετε αναλυτικά στο παιδί σας ή σε ένα γενικότερο πλαίσιο, το θέμα είναι να νιώσει ότι το σχέδιό σας θα βοηθήσει την οικογένεια να ανταπεξέλθει αποτελεσματικά στις μελλοντικές οικονομικές δυσκολίες. Μερικά παραδείγματα: «Αν και ο μισθός του μπαμπά έχει μειωθεί, όπως και στους περισσότερους εργαζομένους, η δουλειά του είναι σταθερή», «Έχουμε κάποια χρήματα στην άκρη που μας είναι αρκετά μέχρι να βρει ο μπαμπάς μια νέα δουλειά», «Επειδή τώρα είναι μια δύσκολη περίοδος, θα μείνουμε για λίγο καιρό με τον παππού και τη γιαγιά προκειμένου να μοιραζόμαστε τα έξοδα», «Τώρα που έρχονται οι γιορτές θα ήθελα να διαλέξεις ένα δώρο που θα επιθυμούσες γιατί είναι σημαντικό να βοηθήσουμε όλοι οικονομικά την οικογένειά μας» . Επίσης, είναι καλό να συμφωνήσουμε με το παιδί μας ότι θα μειώσουμε κάποια επιπλέον έξοδα (π.χ. «δεν μπορούμε πλέον να τρώμε έξω κάθε Σαββατοκύριακο») προκειμένου να εξασφαλίσουμε προληπτικά ένα εισόδημα για να έχουμε στην άκρη και όχι γιατί «θα πεινάσουμε» ή «θα μείνουμε στους δρόμους»

- Μην ξεχνάτε να ενημερώνετε το παιδί σας για κάθε νέα εξέλιξη σχετικά με την κρίση. Εάν τα νέα για τη διεθνή ή εγχώρια αγορά είναι άσχημα, φροντίστε να είστε οι πρώτοι που θα τα εξηγήσετε στο παιδί σας, ώστε να έχει χρόνο να τα κατανοήσει αλλά και να καλύψει τυχόν απορίες του. Αντίστοιχα, εάν υπάρχουν ευχάριστες εξελίξεις μη διστάσετε να τις μοιραστείτε μαζί του, καθώς κάτι τέτοιο είναι ικανό να μειώσει τα επίπεδα ανησυχίας του

Σε γενικές γραμμές, είναι σημαντικό να θυμάστε πως τα παιδιά έχουν ανάγκη από τη δική σας διαβεβαίωση ότι όλα θα πάνε καλά, ακόμα και αν χρειαστούν κάποιες αλλαγές στις καθημερινές σας συνήθειες.

1. Τα παιδιά παρακολουθούν και αντιλαμβάνονται τα πάντα. Ακόμα και αν δεν συζητάτε μπροστά τους σχετικά με τους φόβους και τις ανησυχίες σας όσον αφορά στα οικονομικά της οικογένειας ή σε θέματα εργασίας, εκείνα μπορεί να νιώσουν ότι κάτι κακό συμβαίνει. Όσο αποφεύγετε να τους μιλήσετε για τα όσα συμβαίνουν, τόσο είναι πιθανότερο να αξιολογήσουν τα πράγματα ως χειρότερα από ότι πραγματικά είναι

2. Τα παιδιά τείνουν να βλέπουν τα πράγματα ως άσπρο – μαύρο, αλλά και να παίρνουν στην κυριολεξία τα όσα τους λέτε. Αποφύγετε εκφράσεις όπως «χρεοκοπήσαμε», «δε θα έχουμε ψωμί να φάμε» ή «θα μείνουμε άστεγοι», προκειμένου να δείξετε στην άσχημη κατάσταση στην οποία βρίσκεστε

3. Κλείστε την τηλεόραση. Η υπερβολική έκθεση, όχι μόνο των παιδιών αλλά και εσάς των ίδιων, στις δίχως τέλος συζητήσεις για την οικονομική κρίση μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα στρες και ανασφάλειας. Άλλωστε, οι συχνοί διαπληκτισμοί στα τηλεοπτικά παράθυρα διαταράσσουν την ψυχική ηρεμία

Μην ξεχνάτε ότι τα παιδιά έχουν δικαίωμα να είναι ενημερωμένα για τα όσα συμβαίνουν γύρω τους, αλλά και την υποχρέωση να συμβάλουν με τον δικό τους τρόπο στα της οικογένειας. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είναι σημαντικό να μη τους στερούμε την παιδικότητά τους, μπαίνοντας στη διαδικασία να τα επιφορτίζουμε με ευθύνες και έγνοιες που δεν είναι αντίστοιχες της ηλικίας τους.







Πηγή: WikiHow

Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2011

ΠΩΣ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΑΘΑΙΝΕΙ ΝΑ ΑΓΑΠΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ

Πολλές φορές οι γονείς ρωτούν πως να ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση του παιδιού τους. Νομίζω ότι το παρακάτω απόσπασμα από το βιβλίο της Diana Loomans What all children want their parents to know είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον...

Tι ζητάει ένα παιδί από τη μαμά και τον μπαμπά του και προσπαθεί με κάθε τρόπο να τους το πει:

Μάθε με ν΄ αγαπώ και να νοιάζομαι για μένα
δίνοντάς μου πρώτα εσύ το καλό παράδειγμα.
Θ΄ ακολουθήσω όλες σου τις κινήσεις
για ν΄ αναπτύξω μια υγιή σχέση φροντίδας του εαυτού μου.

Δίνε μου την προσοχή σου συχνά
παίρνοντας χαρά από την ύπαρξή μου.
Θα μεγαλώσω γνωρίζοντας πως είμαι μοναδικός
και θα βοηθώ τους άλλους να νιώθουν το ίδιο.

Ακουγέ με και νιώθε με με αγάπη,
κρατώντας ανοιχτή την καρδιά και την αγκαλιά σου.
Θα ξέρω πως με προσέχουν και με ακούν
και θα γίνω καλός ακροατής όταν μεγαλώσω.

Δείχνε μου τακτικά πως μ΄ αποδέχεσαι
και μίλα μου για τις αρετές και τις χάρες μου.
Θα γνωρίζω πως είμαι σημαντικός
και θα μάθω ν΄ αναγνωρίζω και τις αρετές των άλλων.

Γέλα κι έλα να παίζουμε μαζί συχνά
με τρυφερότητα και αυθορμητισμό.
Θα μάθω πως η χαρά είναι ζωτικό κομμάτι της ζωής
κι είναι όμορφο να τη μοιράζομαι με τους ανθρώπους.

Βοήθησέ με να αναγνωρίσω την αξία της πειθαρχίας
και διόρθωνέ με με αγάπη όταν χρειάζεται.
Θ΄ ακολουθήσω το δρόμο της αξιοπρέπειας
χάρη στον αυτοσεβασμό που μου δίδαξες.

Δώσε μου ζωτικό χώρο για ν΄ αναπτυχθώ,
να κάνω λάθη και να αποκτήσω το θάρρος της γνώμης μου.
Θα μάθω να είμαι ανεξάρτητος
και να εμπιστεύομαι την κρίση και τη διαίσθησή μου.

Κράτα για σένα ζωντανή τη φλόγα της μάθησης
βρες το κουράγιο να κυνηγήσεις τα όνειρά σου.
Θα “κολλήσω” κι εγώ απ΄ τον ενθουσιασμό σου
και με έμπνευση θ΄ ακολουθήσω τα χνάρια σου.

Ζήσε έντιμα κι αυθεντικά
υπηρετώντας υψηλές αρχές και αξίες.
Θα μάθω μέσα από τις εμπειρίες σου
και θα επιλέξω να ζω με ακεραιότητα.

Δίδαξέ μου την ομορφιά της προσφοράς
και την αποδοχή της διαφορετικότητας.
Θα γίνω γενναιόδωρος κι ανυχτόμυαλος
άξιος ν΄ αγκαλιάσω όλους τους δρόμους της ζωής

Επικέντρωσε την ενέργειά σου σε ό,τι καλό συμβαίνει,
κράτα ζωντανή την πίστη σου στις δύσκολες στιγμές.
Θα μάθω να είμαι δραστήριος κι αισιόδοξος
τιμώντας με ευγνωμοσύνη κάθε καινούργια μέρα.

Αγάπα με γι΄ αυτό που αληθινά είμαι χωρίς προϋποθέσεις
με τις καλές και τις δύσκολες πλευρές μου.
Θα ξέρω πως είμαι αξιαγάπητος
και θα μπορώ να φέρνω περισσότερη αγάπη στον κόσμο.

Πηγή:Newagemama.com

Παρασκευή 7 Οκτωβρίου 2011

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

Αδιαμφισβήτητα, η τηλεόραση έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και κατ’ επέκταση και στη ζωή των παιδιών μας! Αν και αποτελεί ένα προσιτό μέσω διασκέδασης και χαλάρωσης των παιδιών, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό να μη βρίσκεται σε λειτουργία ανεξέλεγκτα. Ο χρόνος που το παιδί θα παρακολουθήσει τηλεόραση θα πρέπει να είναι ανάλογος της ηλικίας του.

Πιο συγκεκριμένα, τα παιδιά έως 5 χρονών δεν θα πρέπει να βλέπουν τηλεοπτικά προγράμματα για πάνω από 30 λεπτά την ημέρα. Στα παιδιά σχολικής ηλικίας ο χρόνος σταδιακά αυξάνει (περίπου 2 ώρες την ημέρα). Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, καλό θα ήταν να ορίσετε από νωρίς ξεκάθαρους και σταθερούς κανόνες σε σχέση με την τηλεόραση. Έτσι, θα σας είναι πιο εύκολο να αντιμετωπίσετε αργότερα παράπονα όπως « Η Ελένη βλέπει αυτή τη σειρά. Εγώ γιατί όχι;» Κάθε σπίτι έχει τους δικούς του κανόνες και όλα τα μέλη της οικογένειας θα πρέπει να λειτουργούν βάσει αυτών.

Εξίσου σημαντικό με τον έλεγχο του χρόνου που περνάει το παιδί μπροστά από την τηλεόραση είναι και η αξιολόγηση του περιεχομένου των εκπομπών που παρακολουθεί. Διαλέξτε κατάλληλα για την ηλικία του προγράμματα, ενώ καλό θα ήταν να προσπαθείτε να είστε δίπλα του προκειμένου να του εξηγήσετε γεγονότα που μπορεί να του προκαλέσουν φόβο, απορίες ή γενικότερα εντύπωση. Αυτό φαίνεται να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας που συχνά συγχέουν το πραγματικό με το φανταστικό. Εάν μάλιστα δεν συμφωνείτε με κάποια από τις επιλογές του, προτού μπείτε στη διαδικασία να του την απαγορεύσετε, συζητήστε ήρεμα μαζί του για τα σημεία όπου έχετε τις αντιρρήσεις σας: «Καταλαβαίνω ότι εντυπωσιάζεσαι με τις σκηνές αυτής της σειράς, αλλά δε νομίζεις κι εσύ ότι είναι αρκετά σκληρές και βίαιες για την ηλικία σου;»

Μερικές χρήσιμες συμβουλές:

• Αποφύγετε την τοποθέτηση τηλεόρασης στο παιδικό δωμάτιο. Επιλέξτε ένα χώρο όπου θα έχετε καλύτερα τον έλεγχο (π.χ. σαλόνι, κουζίνα)

• Συζητήστε με το παιδί σας για το πώς αντιλαμβάνεται τα όσα βλέπει στα παιδικά, τις σειρές, τις ειδήσεις ακόμα και στις διαφημίσεις

• Φροντίστε να συνυπολογίζονται οι ώρες που περνά μπροστά στην τηλεόραση με αυτές που παίζει video games

• Ανακαλύψτε μαζί με το παιδί σας δραστηριότητες που θα το κρατήσουν μακριά από την τηλεόραση (βόλτα στο πάρκο, κατασκευές, ένα επιτραπέζιο μαζί σας)

• Χρησιμοποιείστε την τηλεόραση ως εργαλείο για να βελτιώσετε τη μνήμη των παιδιών (π.χ. φτιάξτε ένα παιχνίδι για το ποιος θα βρει πρώτος τι προϊόν προωθεί η εκάστοτε διαφήμιση)

Η τηλεόραση έχει τόσο θετικά όσο και αρνητικά σημεία. Τελικά, αυτό που φαίνεται να έχει σημασία είναι πως θα διαχειριστεί κανείς το μέσο αυτό που έχει στα χέρια του.


Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2011

ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Είναι γεγονός ότι τόσο η ψυχική όσο και η σωματική υγεία επηρεάζονται δυσμενώς σε περιόδους οικονομικών κρίσεων. Μάλιστα, ειδικά για τις συναισθηματικές διαταραχές, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι κατατάσσονται ανάμεσα στις πρώτες αιτίες που προκαλούν σημαντική ανικανότητα, ενώ μέχρι το 2020 υπολογίζεται ότι θα έρχονται δεύτερες σε συχνότητα μετά την ισχαιμική καρδιοπάθεια.

Παρατηρείται, λοιπόν, ότι η αύξηση της ανεργίας, η μείωση του εισοδήματος, το εργασιακό στρες και γενικότερα η αβεβαιότητα σε σχέση με το αύριο σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με την αύξηση περιστατικών αγχώδους διαταραχής, κατάθλιψης, αυτοκτονιών, αλλά και έλκους, διαφόρων μορφών καρκίνου καθώς και με τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα δεν θα μπορούσαν να μην επηρεαστούν αρνητικά και οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων.

Τι συμβαίνει; Το μεταιχμιακό μας σύστημα, ο «συναισθηματικός μας εγκέφαλος» θα μπορούσαμε να πούμε, ενεργοποιεί τον μηχανισμό του άγχους έτσι ώστε να προετοιμαστούμε για να αντιμετωπίσουμε όλα όσα απειλούν τη ζωή μας (π.χ. την απώλεια εργασίας, την οικονομική αστάθεια, τις έκτακτες εισφορές). Όμως, το παρατεταμένο άγχος που προκαλείται αντί τελικά να λειτουργήσει ως κινητήριος δύναμη, καταλήγει να κατατρώει τα ψυχικά και σωματικά μας αποθέματα, οδηγώντας σταδιακά σε παθητικότητα και αδρανοποίηση. Επιπρόσθετα, παύουμε να σκεφτόμαστε λογικά κυριευμένοι από τα αρνητικά μας συναισθήματα, με αποτέλεσμα να γινόμαστε ευερέθιστοι και εριστικοί.

Συνήθως, όλη αυτή η αρνητική ενέργεια εκτονώνεται στα αγαπημένα μας πρόσωπα που τελικά παίρνουν τη θέση «σάκου του μποξ». Έτσι, η αγορά για παράδειγμα από τον σύντροφό μας ενός προϊόντος από το σούπερ μάρκετ που είναι λίγο πιο ακριβό συγκριτικά με μια άλλη μάρκα ή ακόμα και ενός μικρού δώρου προκειμένου να μας ευχαριστήσει μπορεί να πυροδοτήσει σκέψεις όπως: «πάλι μπαίνουμε σε περιττά έξοδα, δεν θα έχουμε να πληρώσουμε το νοίκι, πώς θα τα βγάλουμε πέρα» με αποτέλεσμα να αυξάνεται το άγχος και ο θυμός και να καταλήγουμε σε συγκρούσεις δίχως ουσιαστικό λόγο.

Οι οικονομική κρίση, όμως, επηρεάζει και τη σεξουαλική επιθυμία. Σύμφωνα με έρευνα της Εταιρείας Μελέτης της Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας, τα προβλήματα που επικρατούν κυρίως στον εργασιακό χώρο καθώς και η γενικότερη ενασχόληση με την οικονομική αστάθεια κάνουν τα ζευγάρια να παραμελούν τη σεξουαλική τους ζωή. Εκτός αυτού, το χρόνιο στρες οδηγεί σε υιοθέτηση ανθυγιεινών συμπεριφορών, μεταξύ των οποίων και η μεγάλη κατανάλωση τροφών πλούσιων σε λίπη και ζάχαρη (emotional eating), με αποτέλεσμα την αύξηση της παχυσαρκίας. Κατ’ επέκταση, η άσχημη εικόνα για το σώμα μας δημιουργεί την πεποίθηση ότι είμαστε λιγότερο ποθητοί και έτσι επιλέγουμε περισσότερο την απόσυρση, παρά την επαφή.

Σε γενικές γραμμές, αυτοί που επηρεάζονται περισσότερο σε σχέση με τη σεξουαλική τους ζωή, φαίνεται να είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι επιστήμονες, όσοι ασχολούνται με χειρωνακτικά επαγγέλματα και γενικότερα όσοι ανήκουν στα λεγόμενα μεσαία στρώματα, καθώς αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο να μετακινηθούν προς χαμηλότερες κοινωνικά βαθμίδες.

Μερικές χρήσιμες συμβουλές:

• Δημιουργείστε ένα «κοινωνικό δίκτυο» με ανθρώπους που πραγματικά θέλετε στη ζωή σας. Από εκεί θα μπορέσετε να αντλήσετε δύναμη και κουράγιο

• Προσπαθήστε να αφήσετε στην άκρη όλα όσα ΘΑ μπορούσατε να έχετε. Αυτό που έχει σημασία είναι να αντλήσετε ικανοποίηση από αυτά που ΗΔΗ έχετε

• Θυμηθείτε ότι ΖΩ δε σημαίνει απλά ΥΠΑΡΧΩ. Όσες δυσκολίες κι αν υπάρχουν σε επαγγελματικό και οικονομικό τομέα, βρείτε λίγο χρόνο για τον εαυτό σας και τους αγαπημένους σας. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη από στιγμές ανάπαυσης και ψυχαγωγίας που έστω και για λίγο θα τον αποφορτίσουν από τα βάρη της καθημερινότητας

Μην ξεχνάτε ότι αν και τα χρήματα δίνουν λύση σε πολλά προβλήματα, δεν είναι απαραίτητα ταυτόσημα της ευτυχίας!


Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

Τρίτη 6 Σεπτεμβρίου 2011

ΕΧΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΔΥΣΛΕΞΙΑ;

Δεν είναι λίγες οι φορές που ακούμε γονείς και δασκάλους να λένε ότι «αυτό το παιδί δεν παίρνει τα γράμματα» ή «είναι τεμπέλης και ανοργάνωτος» ή «μα πόσο αδιάφορος μπορεί να είναι για τα μαθήματά του;» Ωστόσο, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι κάποια παιδιά δεν συμβαδίζουν στην επίδοση με τους συμμαθητές τους λόγω της ύπαρξης ειδικών μαθησιακών δυσκολιών.

Οι Ειδικές Μαθησιακές Διαταραχές, είναι οι διαταραχές οι οποίες εκδηλώνονται με σημαντικές ελλείψεις στην εκμάθηση των σχολικών δεξιοτήτων με την παράλληλη αποτυχία ανάπτυξης κάποιας ικανότητας στην κατάλληλη ηλικία. Παρόλο που παρουσιάζονται σε πολύ νεαρή ηλικία, συνήθως δεν αναγνωρίζονται μέχρι το παιδί να φτάσει στη σχολική ηλικία. Επομένως, απαραίτητο κριτήριο προσδιορισμού τους είναι το παιδί να έχει ξεκινήσει τη φοίτησή του στην Α΄ Δημοτικού, να έχει φυσιολογικό δείκτη νοημοσύνης και να μην πάσχει από ψυχικές διαταραχές.

Μερικές ενδείξεις που θα πρέπει να σας προβληματίσουν:

• Το παιδί αργεί να κατανοήσει τον μηχανισμό της ανάγνωσης, ενώ ακόμα κι όταν τα καταφέρει η αναγνωστική του ταχύτητα είναι πιο αργή σε σύγκριση με τους συμμαθητές του

• Χάνει τη «γραμμή» που διαβάζει και γι’ αυτό συχνά υπογραμμίζει τις λέξεις με το δάχτυλό του

• Δυσκολεύεται στην κατανόηση του κειμένου

• Δεν τηρεί τα σημεία στίξης

• Δημιουργεί μια δική του λέξη αντικρίζοντας κάποια οικεία συλλαβή (π.χ. παιδί αντί παιδάκια, μαντήλι αντί καντήλι)

• Αντικαθιστά γράμματα στο γραπτό λόγο (π.χ. θ-δ, β-φ, γ-χ)

• Αντιστρέφει τη σειρά των γραμμάτων

• Παραλείπει συλλαβές ή γράμματα

• Δυσκολεύεται στην οριοθέτηση της γραφής

• Παραλείπει τόνους

• Έχει δυσκολία στη σωστή σύνταξη των προτάσεων

• Παρουσιάζει αδυναμία στην τήρηση ακόμα και βασικών κανόνων ορθογραφίας

Ωστόσο, εκτός από δυσκολίες στη γραφή και την ανάγνωση, το παιδί με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες εμφανίζει μια σειρά δυσκολιών και σε άλλους τομείς. Πιο συγκεκριμένα:

• Δυσκολεύεται στις αλληλουχίες (π.χ. τι έγινε πριν – μετά, εποχές, μέρες, μήνες)

• Δεν μπορεί να λειτουργήσει κάτω από πίεση ή να δεχτεί πολλές πληροφορίες μαζί

• Παρουσιάζει αδυναμία στη μνήμη

• Συχνά είναι ακατάστατο και αδυνατεί να οργανώσει τόσο τα πράγματά του όσο και τον χρόνο του

• Πολλές φορές χαρακτηρίζεται από διάσπαση προσοχής και υπερκινητικότητα

• Εμφανίζει δυσκολία στη συγκέντρωση και πρόωρη κόπωση

Σε κάθε περίπτωση, επειδή οι δυσκολίες στη μάθηση επηρεάζουν αρνητικά όχι μόνο τη σχολική επίδοση του παιδιού, αλλά και τον συναισθηματικό του κόσμο, κρίνεται αναγκαία η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση. Με τη βοήθεια ενός Ψυχολόγου – Ειδικού Παιδαγωγού μπορούν να αξιοποιηθούν δημιουργικά τα δυνατά σημεία του παιδιού έτσι ώστε να συμβαδίσει με τις ανάγκες του σχολείου, προστατεύοντας παράλληλα το αυτοσυναίσθημά του.


Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου 2011

ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΑΝΟΙΓΟΥΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙ!!!


Μα πόσο γρήγορα πέρασε ένα ακόμα καλοκαίρι; Σαν χθες είναι που κλείσανε τα σχολεία και σε λίγες μέρες ανοίγουν ξανά! Οι αυλές θα γεμίσουν παιδικά γέλια και φωνές, παλιοί φίλοι και συμμαθητές θα ξανασμίξουν και παντού θα ακούγονται ιστορίες για χαρούμενες διακοπές, εξορμήσεις σε εξωτικά μέρη, ανέμελα παιχνίδια στον ήλιο και τη θάλασσα.

Αν λοιπόν ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας που σημαίνει το τέλος της καλοκαιρινής άδειας για τους ενήλικες, για τα παιδιά σημαίνει κάτι εξίσου σημαντικό: Την αρχή μιας νέας σχολικής χρονιάς! Όπως κάθε είδους επαγγελματική δραστηριότητα ξαναβρίσκει τους συνηθισμένους ρυθμούς της, έτσι και τα σχολεία ξεκινούν με το καθιερωμένο τους πρόγραμμα και οι μαθητές καλούνται να αντεπεξέλθουν σε μια σειρά από υποχρεώσεις καθώς και να προσαρμοστούν σε νέες συνθήκες και κανόνες.

Οι διακοπές τέλειωσαν! Βρισκόμαστε τώρα ήδη μπροστά σε ένα νέο σχολικό ξεκίνημα και οφείλουμε να το πάρουμε απόφαση. Μα…

«Δεν θέλω να πάω πίσω…
Δεν θέλω να αρχίσω διάβασμα…
Δεν θέλω να τελειώσουν οι διακοπές μου…»

Είναι απόλυτα λογικό για τους περισσότερους μαθητές η αλλαγή από την ξεκούραση, τη χαλάρωση, τη ζωή δίχως άγχος και χρονικούς περιορισμούς…στο πρωινό ξύπνημα, τις πολλές ώρες μελέτη, την επιστροφή σε ένα ιδιαίτερα φορτωμένο πρόγραμμα, να είναι πάρα πολύ δύσκολη. Θα ήταν, λοιπόν, καλό να προσπαθήσουν να προετοιμάσουν σταδιακά τον εαυτό τους για αυτή την επιστροφή στα θρανία.

Να μερικές απλές, αλλά ταυτόχρονα αποτελεσματικές συμβουλές:

• Σκεφτείτε ότι η μόρφωση σε όλες τις μορφές της, σχολείο, μουσική, ξένες γλώσσες, είναι σημαντικό εφόδιο για τη μελλοντική σας ζωή. Προσπαθήστε να ασχοληθείτε με δραστηριότητες που είναι ταυτόχρονα εκπαιδευτικές αλλά και ευχάριστες

• Μην ξεχνάτε ότι έχετε και εσείς το δικαίωμα επιλογής αναφορικά με την εκπαίδευσή σας και εκμεταλλευτείτε το!

• Θυμηθείτε πως μια νέα σχολική χρονιά, συγκριτικά με τις καλοκαιρινές διακοπές, προσφέρει εξίσου πολλές δυνατότητες για γνωριμίες και φιλίες

• Επιστρέψτε στο σχολείο με θετική διάθεση και όχι σαν να ξεκινάει μια περίοδος καταναγκαστικών έργων

• Φροντίστε να εφοδιάσετε τον εαυτό σας με ενέργεια ώστε να αντεπεξέλθει στο σαφώς πιο πιεσμένο χειμερινό πρόγραμμα. Σε αυτό σίγουρα βοηθάει ένα καλό πρωινό και τουλάχιστον οχτώ ώρες ύπνου!

• Εξασφαλίστε ελεύθερο χρόνο, περιορίζοντας τις ώρες μελέτης στο σπίτι, με το να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί και συγκεντρωμένοι κατά τη διάρκεια της παράδοσης του μαθήματος στο σχολείο

• Δοκιμάστε νέες και ενδιαφέρουσες δραστηριότητες

• Σκεφτείτε πως ακόμα και το χειμώνα δίνονται αξιόλογες ευκαιρίες για αποδράσεις από την καθημερινότητα

Σε γενικές γραμμές, κυριαρχεί η αντίληψη πως κάτω από το καλοκαιριάτικο φως του ελληνικού ήλιου, όλα μοιάζουν πιο όμορφα και ανώδυνα. Η ζωή κυλάει πιο ήρεμα και οι σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας βελτιώνονται. Ωστόσο, πόσο όλα αυτά ανταποκρίνονται όντως στην πραγματικότητα και δεν κινούνται στη σφαίρα της φαντασίας; Μήπως μεγαλοποιούμε τα οφέλη των καλοκαιρινών διακοπών μετατρέποντας οι ίδιοι πιο δύσκολη και δυσβάσταχτη την προσαρμογή μας το Σεπτέμβρη; Μήπως τελικά η μαγεία των διακοπών έγκειται απλά και μόνο στο προσωρινό του χαρακτήρα τους….


ΚΑΛΗ ΑΡΧΗ!


Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη

Δευτέρα 22 Αυγούστου 2011

ΚΑΘΡΕΦΤΗ ΚΑΘΡΕΦΤΑΚΙ ΜΟΥ…


Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ατόμων που δεν έχουν καλή εικόνα για το σώμα τους με αποτέλεσμα να αποφεύγουν τα εφαρμοστά ή με έντονα χρώματα ρούχα, να νιώθουν άγχος πριν βγουν στην παραλία και γενικότερα να προσπαθούν να «κρυφτούν» από τα βλέμματα των γύρω τους.

Στην ψυχολογία, ως εικόνα του σώματος ορίζεται η εντύπωση που έχει ο καθένας για την εξωτερική του εμφάνιση και έχει τέσσερις διαστάσεις οι οποίες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους:

1. Η ρεαλιστική διάσταση (αυτό που φαίνεται στον καθρέφτη μου)
2. Η ψυχολογική διάσταση (αυτό που νιώθω για το σώμα μου)
3. Η κοινωνική διάσταση (το πώς θεωρώ ότι με βλέπουν οι άλλοι)
4. Η ιδανική διάσταση (το πώς θα ήθελα να είμαι)

Τι προκαλεί όμως την απέχθεια προς το ίδιο μας το σώμα; Μερικοί από τους κυριότερους λόγους είναι οι παρακάτω:

• Κοινωνικο-πολιτισμικοί παράγοντες όπως αυτοί προβάλλονται από την ιδιαίτερη κουλτούρα και τις αξίες της κάθε κοινωνίας, αλλά και μέσα από την οικογένεια (π.χ. στην αρχαιότητα το επιθυμητό ήταν το «γεμάτο» σώμα - ένδειξη υγείας και γονιμότητας – ενώ στις μέρες μας το λεπτό και καλογυμνασμένο σώμα)

• Τα πρότυπα του ιδανικού εαυτού που θέλουν να περάσουν τα ΜΜΕ, κυρίως μέσω της διαφήμισης, με σκοπό το κέρδος και την άνθιση της «βιομηχανίας της ομορφιάς»

• Η ανάγκη να έχουμε πάντα την αποδοχή και την αναγνώριση των γύρω μας

• Προσωπικότητα που χαρακτηρίζεται από χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση

Μάλιστα, φαίνεται ότι περισσότερο στις γυναίκες, και όχι τόσο στους άντρες, η αυτοεκτίμηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πώς νιώθουν για το σώμα τους. Αυτό γιατί από μικρή κιόλας ηλικία μαθαίνουν να προσέχουν ιδιαίτερα την εμφάνισή τους, κερδίζοντας αποδοχή και επαίνους για το ωραίο τους ντύσιμο ή το χαμηλό σωματικό βάρος το οποίο καταφέρνουν να διατηρήσουν. Ακόμα και τα παιχνίδια για κορίτσια προβάλουν καλοσχηματισμένα αδύνατα σώματα με έντονες καμπύλες! Έτσι, ενώ οι γυναίκες αντλούν το γόητρό τους σε σημαντικό βαθμό από την εξωτερική τους εμφάνιση, οι άντρες επενδύουν σε άλλους τομείς, όπως στον οικονομικό και επαγγελματικό.

Σίγουρα, δεν μπορούμε να μείνουμε ανεπηρέαστοι από τα ερεθίσματα που λαμβάνουμε από το άμεσο περιβάλλον μας. Ωστόσο, η υπερβολική επένδυση στην εικόνα του σώματός μας μπορεί να βλάψει την ψυχική μας υγεία οδηγώντας σε διαταραχές όπως ψυχογενή βουλιμία ή ανορεξία, δυσμορφοφοβία, κατάθλιψη.

Μερικές χρήσιμες συμβουλές:

Σωστές βάσεις μέσα από την οικογένεια. Οι γονείς είναι σημαντικό να αξιολογούν θετικά την εμφάνιση του παιδιού τους, φροντίζοντας παράλληλα να ενισχύουν την αυτοεκτίμησή του καθώς και το να έχει εμπιστοσύνη στις προσωπικές του επιλογές και απόψεις

Παροχή ενημέρωσης από κοινωνικούς φορείς σε ευάλωτες ομάδες (π.χ. έφηβοι) σχετικά με θέματα διατροφικής συμπεριφοράς. Θα πρέπει να τονιστεί η αξία της διαφορετικότητας, του ψυχικού κόσμου και της προσωπικότητας του ατόμου έναντι της εικόνας του σώματος απλά και μόνο

Συμφιλίωση με τον εαυτό. Όλοι μας έχουμε «δυνατά» και «αδύνατα» σημεία. Εντοπίστε τα πρώτα και μη διστάσετε να τα προβάλετε!

Χτίσιμο αυτοεκτίμησης. Μέσω γνωσιακών ψυχοθεραπευτικών τεχνικών είναι δυνατόν να επέλθει αποκατάσταση της αρνητικής εικόνας που μπορεί να έχουμε για το σώμα μας

Προβολή της προσωπικότητας. Επιλέξτε ιδιαίτερα ρούχα και αξεσουάρ που θα σας κάνουν να νιώσετε πραγματικά ο εαυτός σας!

Τόνωση της διάθεσης. Ανανεώστε την γκαρνταρόμπα σας και πετάξτε από αυτή όσα σας στεναχωρούν ή που συνδέονται με αρνητικές εμπειρίες σας

Όπως διάβασα κάπου: «η αγάπη για τον εαυτό μας δεν απαιτεί την αγάπη των άλλων και η βαθύτερη αποδοχή του εαυτού δε σχετίζεται με τις απόψεις των άλλων. Το σώμα μας είμαστε εμείς οι ίδιοι, κι αν το περιφρονούμε, σημαίνει ότι δεν αποδεχόμαστε τον εαυτό μας..»

Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κό νοσ.
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη

Τετάρτη 22 Ιουνίου 2011

ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΜΕ ΕΝΑ ΜΟΝΑΧΟΠΑΙΔΙ

Παλιότερα, κάθε οικογένεια συνηθιζόταν να είναι πολυμελής καθώς επικρατούσε η αντίληψη πως αφού έρχονται τα παιδιά καλώς να έρθουν, όσα να είναι! Στις μέρες μας, όμως, λόγω των νέων κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών, αλλά και εξαιτίας της δυνατότητας ελέγχου των γεννήσεων, οι περισσότερες οικογένειες έχουν ένα μόνο παιδί. Τι ιδιαιτερότητες, όμως, μπορεί να έχουν οι διακοπές με ένα μοναχοπαίδι;

Είτε αγόρι, είτε κορίτσι, το μοναχοπαίδι είναι το μόνο μέλος της οικογένειας που ανήκει στην «ομάδα των μικρών». Αυτό σημαίνει ότι αρχίζει να ζει μόνο του -μεταξύ ενηλίκων - δίχως την παρέα άλλων παιδιών. Ωστόσο, σύντομα έρχεται η εποχή που δεν αρκείται στη συντροφιά των γονιών του, που οι δραστηριότητες μαζί τους δεν είναι πλέον τόσο δελεαστικές. Τότε, τα πράγματα στις διακοπές αρχίζουν να δυσκολεύουν καθώς το παιδί βιώνει πλήξη και ανία γκρινιάζοντας συνεχώς, έως ότου βρει συνομήλικους φίλους προκειμένου να καταστρώσει εξορμήσεις στην παραλία και αυτοσχέδια παιχνίδια. Άλλωστε, το παιχνίδι αποκτά μεγαλύτερο νόημα όταν μπορείς να το μοιραστείς με κάποιον που το εκτιμά και το ευχαριστιέται το ίδιο!

Κοντά στην ψυχολογία του παιδιού που μεγαλώνει δίχως αδέρφια σε μια οικογένεια, διαμορφώνεται και μια παράλληλη ψυχολογία γονέων, βασικό γνώρισμα της οποίας είναι η επικράτηση της πεποίθησης ότι το παιδί τους είναι πάντα μικρό και ανήμπορο. Έτσι, αν το παιδί θέλει να παίξει, θα τρέξουν να του βρουν παιχνίδι. Αν βαριέται ή είναι κακόκεφο, θα προσπαθήσουν αμέσως να του αλλάξουν τη διάθεση και να ανακαλύψουν τι συμβαίνει. Αν ντρέπεται να προσεγγίσει άλλα παιδιά, θα το παροτρύνουν να μείνει κοντά τους προκειμένου να βγει από τη δύσκολη θέση. Με λίγα λόγια, ο γονιός εστιάζεται πάνω σε αυτό το μοναδικό παιδί, γίνεται υπερπροστατευτικός και άθελά του δεν του δίνει την ευκαιρία να πάρει πρωτοβουλίες. Έτσι, όμως, υπάρχει ο κίνδυνος δημιουργίας εξαρτημένων και φοβισμένων παιδιών με δυσκολία στις ανθρώπινες επαφές εκτός σπιτιού.

Μερικές χρήσιμες συμβουλές για την περίοδο των διακοπών:

Βοηθήστε το παιδί σας να γίνει πιο αυτόνομο. Στείλτε το κατασκήνωση ή να περάσει μερικές βδομάδες με τον παππού και τη γιαγιά

Επιλέξτε έναν καλοκαιρινό προορισμό κατάλληλο για συναναστροφές με άλλα παιδιά. Τα παιδιά ελάχιστα ενδιαφέρονται για μέρη ιστορικής σημασίας, φυσικές ομορφιές ή ακριβά ξενοδοχεία. Αυτό που τα απασχολεί είναι να υπάρχει δυνατότητα γνωριμίας με άλλα παιδιά και πολύ παιχνίδι που σε τίποτα δεν θα μοιάζει με τους περιορισμούς των δραστηριοτήτων εντός σπιτιού. Συνήθως, οι διακοπές στο χωριό ή σε ένα μέρος όπου μπορούν να ξανασυναντήσουν «φίλους του προηγούμενου καλοκαιριού» είναι ο καλύτερος προορισμός!

Ενισχύστε την αυτοπεποίθηση του παιδιού σας. Εάν νιώθετε ότι είναι ντροπαλό και διστακτικό επιδιώξτε διακριτικά να κάθεστε σε χώρους οι οποίοι αποτελούν τόπο συγκέντρωσης και άλλων παιδιών. Τονίστε του ότι «καταλαβαίνετε πως του είναι δύσκολο να ζητήσει από κάποιο άλλο παιδί να μοιραστεί το παιχνίδι μαζί του, αλλά και πως αν ήταν εκείνο σε μια αντίστοιχη θέση θα χαιρόταν να κάνει νέους φίλους»!

Καλό είναι να μη δείχνετε την ανησυχία σας κάθε ώρα. Όσο κι αν φοβάστε προσπαθήστε, όπου είναι εφικτό, να κάνετε το παιδί σας να νιώσει ότι μπορεί να εμπιστευτεί τον εαυτό του και να δράσει πιο ελεύθερα από ότι συνήθως

Μην προσπαθείτε να τα προλάβετε και να τα προβλέψετε όλα. Αναλογιστείτε: «Εάν μου ζητούσαν δύο ή τρία παιδιά το ίδιο πράγμα ταυτόχρονα, θα προλάβαινα»;

Είναι γεγονός, ότι το μοναχοπαίδι γνωρίζει τη μοναξιά από νωρίς και σε κάθε ευκαιρία θέλει να ξεφύγει από αυτήν. Εάν πάρετε μερικά από τα παραπάνω μέτρα, θα μπορέσετε να περιορίσετε αρκετά από τα μειονεκτήματα των διακοπών με ένα μοναχοπαίδι. Άλλωστε, δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι βρίσκεται σε δυσμενέστερη θέση από τα παιδιά με αδέλφια, καθώς αν η οικογένεια βοηθήσει με τον κατάλληλο τρόπο η εξέλιξή του θα είναι πολύ θετική!

Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

Τετάρτη 11 Μαΐου 2011

ΤΟ ΣΤΡΕΣ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ: ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

Η περίοδος των εξετάσεων έφτασε και το στρες, τουλάχιστον μιας μεγάλης μερίδας των μαθητών, είναι πραγματικότητα! Σκέψεις για τυχόν μη επαρκή προετοιμασία, ενδεχόμενη αποτυχία και προσωπική ανεπάρκεια αρχίζουν να βγαίνουν στην επιφάνεια σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό!

Μια τέτοια αίσθηση είναι αναμενόμενη καθώς το στρες των εξετάσεων συνήθως συνδέεται με τον φόβο που νιώθουμε μήπως απογοητεύσουμε τον εαυτό μας ή τους γονείς μας και γενικότερα τους «Σημαντικούς Άλλους». Έπειτα, το στρες διογκώνεται μέσα από μια σειρά αρνητικών σκέψεων που αρχίζουν να μας κατακλύζουν (π.χ. «Είμαι σίγουρος ότι δεν θα τα καταφέρω», «Δεν θα γράψω τόσο καλά όσο χρειάζεται», «Εάν δεν περάσω στο πανεπιστήμιο δεν έχω μέλλον»), αλλά και από υπερβολικές προσωπικές προσδοκίες (π.χ. «Πρέπει οπωσδήποτε να περάσω στην Χ σχολή», «Πρέπει να γράψω καλύτερα από όλους»). Άλλωστε, όταν κανείς «πείθει» τον εαυτό του ότι δεν είναι αρκετά ικανός και πως δεν θα καταφέρει να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις των εξετάσεων, ασυνείδητα αρχίζει να συμπεριφέρεται με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτύχει!

Μερικές από τις δυσάρεστες επιπτώσεις του υπερβολικού στρες μπορεί να είναι: αδυναμία συγκέντρωσης, δυσκολία στην απομνημόνευση, ταχυκαρδία, εφίδρωση, πόνοι στην κοιλιά, ναυτία, δερματικές διαταραχές, ευερεθιστότητα, δυσκολίες στον ύπνο.

Μερικές χρήσιμες συμβουλές:

1. Οργάνωση μελέτης:

· Φτιάξε χρονοδιάγραμμα μελέτης προκαθορίζοντας σε πόσο χρόνο θα πρέπει να ολοκληρώσεις το κάθε κεφάλαιο. Σημείωνε τους στόχους που πετυχαίνεις και αναρωτήσου τι δεν λειτούργησε στις περιπτώσεις που βγήκες εκτός χρόνου

· Σε περίπτωση που δυσκολεύεσαι να συγκεντρωθείς επειδή σε κυριεύουν διάφορες σκέψεις που δεν σχετίζονται με το διάβασμα, κατέγραψε τες σε μια λευκή κόλλα χαρτί και ασχολήσου με αυτές αργότερα, όταν θα κάνεις ένα μικρό διάλειμμα

· Φτιάξε από το βράδυ της προηγούμενης μια λίστα με όλα όσα έχεις να κάνεις την επόμενη μέρα. Βάλε προτεραιότητες ορίζοντας τις πιο «επείγουσες» υποχρεώσεις σου!

· Κάθε φορά που ολοκληρώνεται η μελέτη ενός μαθήματος, φρόντιζε να απομακρύνεις οτιδήποτε σχετιζόταν με αυτό από το γραφείο σου, ώστε να έχεις την άνεση να συγκεντρώσεις το απαραίτητο υλικό για το επόμενο μάθημα

· Αν νιώσεις ότι έχεις κουραστεί κατά τη διάρκεια της μελέτης, καλύτερα να σηκωθείς, να κάνεις κάτι ευχάριστο και τονωτικό και έπειτα να ξαναγυρίσεις

· Ξεκίνα το διάβασμα από τα πιο δύσκολα και βαρετά. Όταν ξαναδιαβάζεις αυτά που ήδη ξέρεις μπορεί να νιώσεις στιγμιαία δυνατός και καλά προετοιμασμένος, αλλά στη συνέχεια θα αγχωθείς καθώς δεν θα έχεις αρκετό χρόνο για αυτό που δεν ξέρεις καλά

· Προτού ασχοληθείς λεπτομερειακά με ένα κεφάλαιο, φρόντισε να κατανοήσεις το γενικό θέμα που πραγματεύεται με τη βοήθεια τίτλων / πλαγιότιτλων, εικόνων, διαγραμμάτων. Χρησιμοποίησε αρίθμηση και λέξεις κλειδιά, προκειμένου να θυμάσαι καλύτερα ονόματα και γεγονότα

· Φτιάξε μια ιστορία που θα σε βοηθήσει να συνδέσεις τις διάφορες έννοιες μεταξύ τους

· Σταμάτα το διάβασμα σε τακτά χρονικά διαστήματα προκειμένου να διαπιστώσεις τι θυμάσαι. Επειδή αναπαράγουμε κάτι αμέσως μόλις το διαβάσαμε δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η πληροφορία μπορεί να ανακληθεί και από την μακροπρόθεσμη μνήμη. Αν δεν αποθηκευτούν οι πληροφορίες στη μακροπρόθεσμη μνήμη μέσα σ’ ένα 24ωρο θα έχεις ξεχάσει το 80% από όσα έμαθες

2. Τεχνικές χαλάρωσης:

· Ασκήσου στη διαφραγματική αναπνοή, ειδικά πριν από τον βραδινό ύπνο, προκειμένου να εξασφαλίσεις έναν βαθύ και καλής ποιότητας ύπνο

· Οραματίσου τη στιγμή των εξετάσεων και προετοιμάσου για τυχόν δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσεις εκείνη τη στιγμή

· Αφιέρωσε λίγο χρόνο για αερόβια άσκηση καθώς εκτός του ότι βοηθάει στη διαχείριση του στρες, αυξάνει την πρόσληψη οξυγόνου στον εγκέφαλο με αποτέλεσμα τη βελτίωση της μνήμης και της σκέψης

· Φρόντισε να κοιμάσαι για τουλάχιστον 6 ώρες καθώς ο ύπνος βοηθάει στην «αποθήκευση» των πληροφοριών

3. Κατά τη διάρκεια των εξετάσεων:

· Ακόμα κι αν νιώσεις ότι δεν ξέρεις τίποτα, ψάξε να βρεις την άσκηση που μπορείς να διαχειριστείς καλύτερα και σιγά – σιγά οι απαντήσεις θα αρχίσουν να έρχονται στο μυαλό σου

· Σημείωσε λέξεις ή φράσεις που σου έρχονται στο μυαλό ώστε αργότερα να τις οργανώσεις και να αρχίσουν να αποκτούν νόημα

· Φέρε καθησυχαστικές σκέψεις στο μυαλό σου όπως: «Είναι φυσιολογικό να αισθάνομαι άγχος. Σύντομα θα νιώσω καλύτερα», «Θα τα καταφέρω όπως και όλες τις άλλες φορές που έδωσα εξετάσεις»

Ο ρόλος των γονέων:

· Εξασφαλίστε συνθήκες ησυχίας και ηρεμίας στο σπίτι έτσι ώστε το παιδί να μην το απασχολεί τίποτε άλλο πέραν της μελέτης του

· Ενισχύστε και δώστε κουράγιο στο παιδί σας υπενθυμίζοντάς του τα όσα έχει κατακτήσει μέχρι τώρα, καθώς και ότι δεν είναι η πρώτη φορά στη ζωή του που δίνει εξετάσεις: «Τα έχεις πάει πολύ καλά μέχρι τώρα, έχεις προσπαθήσει πραγματικά και όλα θα πάνε όπως το επιθυμείς»

· Δείξτε διαθεσιμότητα να ακούσετε με σεβασμό τις ανησυχίες του παιδιού σας και βοηθήστε το να ηρεμήσει: «Το άγχος της αποτυχίας είναι φυσιολογικό», «Ακόμα κι αν δεν περάσεις, υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις»

Καλό είναι να έχουμε στο μυαλό μας ότι μέτρια επίπεδα στρες οργανώνουν καλύτερα τις προσπάθειές μας και αποτελούν κινητήριο δύναμη για περαιτέρω εξέλιξη. Άλλωστε, η επίδοση στις εξετάσεις δεν αντιπροσωπεύει την ικανότητα και την αξία του ατόμου, αλλά την προσπάθεια που κατέβαλε στη συγκεκριμένη περίσταση!





Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου

Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια

Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κό νοσ.

Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας

Ιατρική Αθηνών

Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477

Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη

Κυριακή 3 Απριλίου 2011

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ

Όλοι οι γονείς, ακόμα και οι πιο ανεκτικοί, επιβάλλουν στα παιδιά τους κάποιες τιμωρίες στην προσπάθειά τους να τα κοινωνικοποιήσουν. Έτσι, οι τιμωρίες είναι στενά συνδεδεμένες με την κοινωνική ζωή, καθώς στόχος τους είναι να προετοιμάσουν τα παιδιά στη συμβίωσή τους με τους άλλους, μέσω της τήρησης κάποιων ηθικών κανόνων. Με άλλα λόγια, απόλυτη ελευθερία δεν υπάρχει ούτε στο παιδί, αλλά ούτε και στους μεγάλους, αφού όλοι πρέπει να ζουν βάσει των ηθικών νόμων της κοινωνικής συμβίωσης.

Κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού, η τιμωρία διαδραματίζει πληροφοριακό ρόλο και αποτελεί σημαντικό κομμάτι της αλληλεπίδρασης γονέα – παιδιού. Λίγο πριν την εφηβεία το παιδί αντιδρά, καθώς θέλει να ακούγεται και η δική του γνώμη. Έτσι, οι γονείς θα πρέπει να καταφεύγουν στο είδος της πειθαρχίας που βασίζεται στην οριοθέτηση. Άλλωστε, μέσα στην οικογένεια όπου οι σχέσεις είναι οικείες και διέπονται από αγάπη είναι πιο εύκολο να μιλάμε για οριοθέτηση παρά για πειθαρχία. Επιπλέον, τα όρια δεν απειλούν τη συναισθηματική ασφάλεια στις σχέσεις και εστιάζουν στην ικανότητα του παιδιού να κάνει εποικοδομητικές επιλογές. Είναι σημαντικό να διατυπώνονται θετικά π.χ. «Μπορείς να δεις ταινία αν έχεις διαβάσει ως τις 7» όχι «Δεν θα δεις ταινία αν δεν έχεις τελειώσει ως τις 7», με σαφήνεια και να τεκμηριώνονται με λογικά επιχειρήματα.

Υπό ορισμένες συνθήκες, η τιμωρία μπορεί να αποβεί αρκετά αποτελεσματική. Αυτό που παίζει τον σημαντικότερο ρόλο, είναι το γενικότερο πλαίσιο μέσα στο οποίο επιβάλλεται. Τιμωρίες που επιβάλλονται συστηματικά σ ’ένα πλαίσιο απορριπτικό και εχθρικό, οδηγούν αργότερα σε προβληματικές καταστάσεις. Εδώ θα πρέπει να θιχτεί ιδιαιτέρως το θέμα της σωματικής τιμωρίας, καθώς εάν δεν επιβληθεί με προσοχή και μέτρο, εύκολα οδηγεί στα ακριβώς αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα. Αυτό γιατί όταν ο γονιός χτυπάει το παιδί του:

• Το κάνει να τον φοβάται και να τον μισεί

• Το μαθαίνει στην τυφλή υπακοή και όχι στην τήρηση ηθικών αξιών

• Του δίνει κακό παράδειγμα για μίμηση

• Η σωματική τιμωρία συνήθως αναστέλλει προσωρινά και δεν εξαλείφει την ανεπιθύμητη συμπεριφορά, ενώ ταυτόχρονα φαίνεται να αυξάνει την επιθετικότητα των παιδιών

Όμως:
στόχος την πειθαρχίας είναι να κάνει το παιδί να επιθυμεί να συμπεριφέρεται σωστά και όχι απλά να αλλάξει τη συγκεκριμένη συμπεριφορά!

Οι γονείς που χρησιμοποιούν τις εξηγήσεις ως βασική μέθοδο διαπαιδαγώγησης, συνήθως χρησιμοποιούν και ψυχολογικές ποινές οι οποίες έχει βρεθεί ότι είναι οι αποτελεσματικότερες, καθώς μαθαίνουν στο παιδί κανόνες που τους αποδέχονται και τα ίδια επειδή ακριβώς έχουν πειστεί για την αναγκαιότητά τους. Ένα ακόμα, λοιπόν, από τα μυστικά προκειμένου η τιμωρία να επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, είναι οι γονείς να κάνουν τα παιδιά να νιώθουν τύψεις αν κάνουν κάτι λάθος. Όπως φαίνεται από μακρόχρονη έρευνα ψυχολόγων του Πανεπιστημίου της Αϊόβα στις ΗΠΑ, υπάρχουν δύο «μηχανισμοί» που συμβάλλουν στο να γίνουν τα παιδιά ευσυνείδητοι και ευγενικοί ενήλικοι: ο αυτοέλεγχος και οι ενοχές. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, τα παιδιά που ένιωθαν εντονότερη στενοχώρια και δυσαρέσκεια όταν έσπαγαν ένα παιχνίδι μεγαλώνοντας είχαν λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς. Για να υπάρχει βέβαια αυτή η θετική επίδραση του τρικ των τύψεων πρέπει οπωσδήποτε οι γονείς να προκαλούν «ενοχές» στα μικρά παιδιά με την έννοια της συνέπειας και όχι της ενοχοποίησης. Είναι γεγονός πως τα παιδιά δεν θέλουν να στενοχωρούν τους γονείς τους γιατί τους αγαπούν υπερβολικά. Ακριβώς γι’ αυτό, όταν κάνουν κάποιο λάθος, καλό είναι οι γονείς να τους δείχνουν πως η πράξη αυτή τους στενοχωρεί είτε με σιωπηρή στάση- που εκφράζει λύπη- είτε με τη φράση «αυτό που έκανες με στενοχώρησε πολύ». Θα είναι πολύ πιο αποτελεσματικό γιατί ακόμη κι αν δεν συμμορφωθούν εκείνη τη στιγμή σίγουρα θα καθίσουν μετά να το σκεφτούν.

Βέβαια, υπάρχουν και οι ψυχολόγοι που υποστηρίζουν ότι καλύτερη είναι η μικτή πειθαρχία (συνδυασμός ψυχολογικών και σωματικών μορφών πειθαρχίας).

Σε κάθε περίπτωση κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό η τιμωρία να επιβάλλεται μέσα σε ένα πλαίσιο αγάπης και σεβασμού, όπου το παιδί θα είναι επαρκώς και έγκαιρα ενημερωμένο για τις συνέπειες των πράξεών του.

Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη
Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2011

ΠΩΣ ΝΑ ΒΑΛΟΥΜΕ ΟΡΙΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Τα όρια αποτελούν ένα κρίσιμο σημείο στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού καθώς του μαθαίνουν το μέχρι που μπορεί να φτάσει η ελευθερία στις πράξεις του ώστε να μη θίγονται οι γύρω του.

Ήδη από τη γέννηση του παιδιού οι γονείς βάζουν συνεχώς όρια προκειμένου να το προστατεύσουν από ένα πλήθος κινδύνων, φυσικών αλλά και συναισθηματικών. Αν και πολλές φορές τους είναι δύσκολο να πουν «όχι», φοβούμενοι μήπως το παιδί τους κρίνει άσχημα ή μήπως θεωρήσει ότι δεν το αγαπούν αρκετά, οι περιορισμοί που τίθενται είναι απαραίτητοι για την ασφάλεια του παιδιού. Αυτό γιατί το παιδί που μαθαίνει να κάνει ότι θέλει σε οποιαδήποτε στιγμή, αποπροσανατολίζεται εύκολα από κάθε είδους ερεθίσματα, δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί στους στόχους του, βιώνει συνεχείς ματαιώσεις και αποτυχίες, ενώ παράλληλα δεν μαθαίνει να περιμένει τη σειρά του αλλά και να σέβεται τους γύρω του.

Επομένως, είναι ιδιαίτερα σημαντικό το παιδί να εκπαιδευτεί στο να βάζει όρια τόσο στον εαυτό του όσο και στους άλλους, προκειμένου να προφυλαχτεί από τους κινδύνους της ζωής. Βέβαια, η τήρηση των ορίων συνήθως προκαλεί αντιδράσεις καθώς το παιδί νιώθει παγιδευμένο και καταπιεσμένο. Λόγω αυτού, καλό είναι ο γονιός να περάσει το μήνυμα στο παιδί ότι τα όρια δεν είναι «δεσμά», αλλά κάτι αναγκαίο, ώστε να μη χάνεται καθώς μεγαλώνει και να διευκολύνεται στον τρόπο που συμπεριφέρεται και εμπλέκεται συναισθηματικά με τους γύρω του.

Μερικές χρήσιμες συμβουλές:

• Αποφασίστε από κοινού με το παιδί σας κάποιους κανόνες τους οποίους και θα πρέπει να τηρεί

• Βεβαιωθείτε ότι οι κανόνες αυτοί έχουν γίνει απόλυτα κατανοητοί από το παιδί και πως είναι σύστοιχοι με το στάδιο ανάπτυξής του

• Αποφύγετε την επιβολή κανόνων μετά από μια έντονη διαμάχη

• Προσπαθήστε να θέτετε ρεαλιστικά και ευέλικτα όρια, ώστε να μην κάνετε υπαναχωρήσεις στα όσα έχετε επιβάλει στο παιδί σας

• Προτιμήστε όχι ιδιαίτερα ακραίους και αυταρχικούς κανόνες, ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες αποδοχής τους από το παιδί

• Ενημερώστε με ακρίβεια το παιδί σας για τις «συνέπειες» τυχόν παραβίασης των κανόνων που του θέτετε

• Αποφύγετε τη λέξη «τιμωρία» καθώς έτσι το παιδί νιώθει ότι του επιβάλλεστε αυταρχικά. Είναι σημαντικό να καταλάβει ότι η δική του συμπεριφορά καθορίζει τη στάση σας

• Αποτελέστε οι ίδιοι πρότυπο συμπεριφοράς προς μίμηση, τονίζοντας έτσι πως οι συνέπειες παραβίασης των ορίων ισχύουν για όλους (π.χ. «εάν πηγαίνω στη δουλειά μου όποτε θέλω, θα με απολύσουν»)

• Προσπαθήστε να μην ανέχεστε παραβιάσεις των συμφωνημένων κανόνων, γιατί το παιδί θα νιώσει ότι μπορεί να προχωρήσει και σε άλλες

• Θυμηθείτε ότι σε περιπτώσεις που το παιδί συμπεριφέρεται με μη αποδεκτό τρόπο, απορρίπτουμε την πράξη του, όχι όμως το ίδιο (π.χ. «ήταν κακό αυτό που έκανες» και όχι «είσαι κακό παιδί»)

• Αποφύγετε τη σωματική τιμωρία καθώς όχι μόνο έχει πρόσκαιρα αποτελέσματα και δε βοηθά στην παγίωση αποδεκτών συμπεριφορών, αλλά και επειδή «η βία, γεννά βία»

• Φροντίστε σε κάποια θέματα το παιδί να νιώθει ελεύθερο να επιλέξει (π.χ. ντύσιμο, μουσική)

• Εάν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας συστηματικά παραβαίνει τα συμφωνηθέντα όρια αναρωτηθείτε: Μήπως θέτετε ιδιαίτερα άκαμπτους κανόνες; Μήπως είστε πολύ ανεκτικοί με την παραβίασή τους; Μήπως αντιδράτε με περισσή αυταρχικότητα; Μήπως το παιδί έχει ανάγκη να τραβήξει την προσοχή σας; Εάν οι δυσκολίες πολλαπλασιάζονται, μη διστάσετε να ζητήσετε τη βοήθεια ψυχολόγου

• Θυμηθείτε να επιβραβεύετε το παιδί σας όταν συμπεριφέρεται με σωστό τρόπο! (π.χ. «Μπράβο που ήσουν τόσο ευγενικός σήμερα» «Είμαι περήφανη για σένα που περίμενες υπομονετικά τη σειρά σου» «Ευχαριστώ που με βοήθησες. Το χάρηκα πολύ που κάναμε τα ψώνια παρέα»)

Συμπερασματικά, τα όρια δημιουργούν ένα περιβάλλον με λιγότερο στρες και διαμάχες, ενώ παράλληλα προσφέρουν ασφάλεια στο παιδί καθώς έτσι γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τις αντιδράσεις των γονέων του. Σημαντικό βέβαια σε κάθε περίπτωση είναι και οι γονείς να τηρούν το δικό τους κομμάτι της συμφωνίας με το παιδί, είτε αυτό είναι θετικό είτε αρνητικό. Επιπρόσθετα, τα όρια καλλιεργούν ένα κλίμα σεβασμού και μαθαίνουν στα παιδιά να λαμβάνουν υπόψη τους και τις ανάγκες των άλλων. Τα όρια όταν τίθενται μέσα σε ένα πλαίσιο αγάπης και συνεργασίας δεν είναι ταυτόσημα της καταπίεσης. Θυμηθείτε ότι το παιδί που του επιτρέπεται να κάνει ότι θέλει, ερμηνεύει την στάση αυτή ως αδιαφορία!

Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη

Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou

Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2011

ΖΗΛΙΑ: ΠΩΣ ΤΗ ΒΙΩΝΟΥΝ ΟΙ ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Όσο και αν δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε έστω και μια φορά στη ζωή μας όλοι έχουμε νιώσει ζήλια για τον σύντροφό μας ή έστω έχουμε οι ίδιοι γίνει αποδέκτες αυτής.

Η ζήλια αποτελεί ένα αρνητικό συναίσθημα το οποίο όταν διαρκεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα εμποδίζει το άτομο από το να σκέφτεται και να πράττει λογικά, δυσκολεύει την αντικειμενική θεώρηση των πραγμάτων ενώ μπορεί ακόμα και να καταστήσει την καθημερινότητα ιδιαίτερα πιεστική και δυσάρεστη. Βέβαια, στις περιπτώσεις αυτές σίγουρα δεν μιλάμε για τη θετική ζήλια που έχει την έννοια του θαυμασμού ή την επιθυμία να κατακτήσουμε κι εμείς αντίστοιχα προνόμια με αυτά κάποιου άλλου.

Τα αίτια της ζήλιας ποικίλουν. Σε κάποιες περιπτώσεις οι σκηνές ζηλοτυπίας είναι τουλάχιστον εν μέρει δικαιολογημένες, καθώς ο σύντροφος μπορεί να είναι παραπάνω κοινωνικός με τους γύρω του - με αποτέλεσμα η συμπεριφορά του συχνά να παρερμηνεύεται - μπορεί τα λεγόμενά του να μη συμβαδίζουν με τις πράξεις του ή άλλες φορές μπορεί να αποδεικνύεται ανειλικρινής και μη έμπιστος. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές η ζήλια είναι αδικαιολόγητη και έχει να κάνει περισσότερο με ανασφάλειες του συντρόφου που ζηλεύει, καθώς και με άλυτα θέματα με τον ίδιο του τον εαυτό.

Αναφορικά με τα δύο φύλα, υπάρχει η αντίληψη ότι οι άνδρες αντιδρούν εντονότερα στη σεξουαλική απιστία, ενώ οι γυναίκες δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στη συναισθηματική αφοσίωση του συντρόφου τους. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αγωνιώδη σκέψη του άνδρα ότι πιθανά να μην είναι ο βιολογικός πατέρας του παιδιού που εγκυμονεί η σύντροφός του. Ωστόσο, νεώτερες έρευνες τείνουν να υποστηρίζουν πως δεν υπάρχουν τέτοιου είδους διαφορές μεταξύ των δύο φύλων, ενώ αυτό που φαίνεται να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στο κατά πόσο και με ποιον τρόπο θα ζηλέψει καθένας από τους δύο συντρόφους είναι το πολιτισμικό και μορφωτικό πλαίσιο ανάπτυξης του ατόμου.

Σε κάθε περίπτωση, τα ζηλότυπα άτομα χαρακτηρίζονται από την εκδήλωση συγκεκριμένων συμπεριφορών. Πρώτα απ’ όλα, είναι ιδιαίτερα καχύποπτα, καθώς υποψιάζονται σχεδόν κάθε κίνηση ή ενέργεια του / της συντρόφου τους. Επίσης, θυμώνουν εύκολα όταν το έτερον τους ήμισυ δεν ακολουθεί τις «υποδείξεις» τους και γενικά νιώθουν σαν να βρίσκονται σε έναν συνεχή ανταγωνισμό με κάθε άτομο που περιστοιχίζει τον / την σύντροφό τους. Επιζητούν συνεχώς επιβεβαίωση από αυτόν ότι τους είναι πιστός, ενώ η σκέψη της πιθανής απώλειας του συντρόφου τους μπορεί να γίνει ακόμα και έμμονη ιδέα. Εκτός αυτού, εκδηλώνουν μια έντονη κτητικότητα αλλά και μια ελεγκτική στάση προς τον σύντροφό τους, στην προσπάθειά τους να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή τα πάντα για τη ζωή και τις ασχολίες του καθώς κάτι τέτοιο τους δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας.

Φαίνεται πως όταν κάνουμε αρνητικές σκέψεις για τον άνθρωπο που έχουμε δίπλα μας, αυτές επηρεάζουν το συναίσθημά μας (με αποτέλεσμα να βιώνουμε ζήλια, άγχος, θυμό, φόβο) αλλά και τη συμπεριφορά μας (καθώς γινόμαστε ελεγκτικοί, καταπιεστικοί, παράλογοι). Μέσα στη δίνη ενός τέτοιου φαύλου κύκλου τείνουμε να επικεντρωνόμαστε μόνο στα αρνητικά σημεία της σχέσης ή του συντρόφου μας, διογκώνουμε μικρογεγονότα, ενώ θυμόμαστε μόνο όσα θέλουμε να θυμόμαστε. Όμως, όσο περισσότερο διαρκεί η κατάσταση αυτή, τόσο περισσότερο παγιώνεται το πρόβλημα και κατά συνέπεια όχι μόνο διαταράσσουμε την ψυχική μας ηρεμία, αλλά δεν μπορούμε να απολαύσουμε ούτε την ίδια μας τη ζωή!

Μερικές χρήσιμες συμβουλές:

• Αναζητήστε τα αίτια της ζήλιας προκειμένου να ελέγξετε το κατά πόσο όντως ισχύουν και να τα αντιμετωπίσετε αποτελεσματικότερα

• Σταματήστε τις αρνητικές σκέψεις που σας κατακλύζουν, καθώς προκαλούν άδικα αυξημένη ανησυχία και άγχος που με τη σειρά τους οδηγούν σε λανθασμένες κρίσεις και συμπεριφορές

• Συζητήστε με τον σύντροφό σας όλα όσα σας προβληματίζουν και ενοχλούν, καθώς μπορεί να μην έχει καταλάβει ακριβώς πόσο σημαντικά ή δυσάρεστα είναι κάποια πράγματα για εσάς

• Μπείτε στη θέση του συντρόφου σας και σκεφτείτε πώς θα αντιδρούσατε εάν κάποιος έλεγχε την κάθε σας κίνηση ή προκαλούσε διαρκώς «σκηνές ζηλοτυπίας»

• Μη διστάσετε να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ψυχολόγου εάν νιώσετε ότι η κατάσταση ξεφεύγει από τα χέρια σας και πως δεν αναγνωρίζετε κάποιες στιγμές τον ίδιο σας τον εαυτό

Θυμηθείτε πως στόχος της συντροφικότητας είναι η βίωση χαράς, ικανοποίησης, πληρότητας και όχι θυμού, αγωνίας, κατάθλιψης!


Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ειδ. Αιγινήτειο Παν/κο νοσ.
Diploma in Dyslexia
Msc Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας
Ιατρική Αθηνών
Τηλ.: 210 81 41 570, Κιν.: 697 40 12 477
Ανοίξεως – Σταμάτας 2, Άνοιξη

Web page: http://www.wix.com/elpidapan/panagiotounakou